Πρόταση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ για αύξηση αμυντικών δαπανών

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, προέβη σήμερα σε μια κρίσιμη ανακοίνωση, καλώντας τις 32 χώρες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ μέχρι το 2032. Η δήλωση αυτή έγινε από τον Πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Ντικ Σχόοφ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, και θέτει τις βάσεις για τον προγραμματισμό της επόμενης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, η οποία θα διεξαχθεί τον Ιούνιο στη Χάγη.

Ο Ρούτε εξέφρασε τις προσδοκίες του ότι κατά τη διάρκεια της συνόδου, θα προταθεί να φτάσουν οι αμυντικές δαπάνες στο 3,5% μέχρι το 2032. Παράλληλα, θα απαιτηθεί επιπλέον 1,5% του ΑΕΠ για δαπάνες που σχετίζονται με την ασφάλεια, όπως είναι η υποδομή και η κυβερνοασφάλεια. Οι χρηματοδοτήσεις αυτές είναι πλέον αναγκαίες, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% δεν είναι κάτι καινούργιο. Το αίτημα είχε προηγουμένως διατυπωθεί από μέλη της κυβέρνησης του πρώην Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. Η πρόταση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, που κατατέθηκε πριν περίπου μία εβδομάδα, στόχευε στο να επιτευχθεί μια συμφωνία στις αμυντικές δαπάνες πριν από την προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής της 24ης και 25ης Ιουνίου, στη Χάγη.

Στην ερώτηση αν θα επιβεβαίωνε τα ποσοστά που ανέφερε ο Σχόοφ, ο Ρούτε απέφυγε να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις, λέγοντας ότι «δεν θα επιβεβαιώσω αριθμούς». Ωστόσο, τόνισε την ανάγκη για αύξηση των αμυντικών δαπανών, τονίζοντας ότι η παραμονή στο 2% δεν είναι επαρκής για την ασφάλεια της Συμμαχίας.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, στα τέλη του 2024, 22 χώρες του ΝΑΤΟ αναμένονταν να έχουν επιτύχει τον στόχο του 2%, που είχε τεθεί το 2014. Ωστόσο, χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και το Βέλγιο απέχουν σημαντικά από αυτόν τον στόχο, γεγονός που υπογραμμίζει τη δύσκολη κατάσταση που υπάρχει σχετικά με τις αμυντικές δαπάνες.

Η αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2032 θα απαιτούσε μια σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή από τις χώρες αυτές. Αν και ο στόχος του 5% φαίνεται φιλόδοξος, θα ήταν πιο εφικτός ο στόχος του 1,5% για τις δαπάνες ασφάλειας, καθώς αρκετές δαπάνες για υποδομές ήδη περιλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία.