Έκκληση για Τερματισμό της Εκεχειρίας και Ανθρωπιστική Δράση στην Ουκρανία
«Είμαστε σε ένα πιθανό σημείο καμπής στον τριετή πόλεμο στην Ουκρανία», δήλωσε η Αναπληρωτής Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις και Υποθέσεις Οικοδόμησης Ειρήνης, Ροζ Μαρι Ντικάρλο, κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο συνεδρίασε αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία.
Ενώ έκανε λόγο για «εντατικές προσπάθειες για την έναρξη διαπραγματεύσεων», οι οποίες προσφέρουν μια «αχτίδα ελπίδας», αναφέρθηκε επίσης στις πρόσφατες βιαιότητες και καταστροφές που προκάλεσαν οι επιθέσεις των ρωσικών δυνάμεων. Συγκεκριμένα, επικεντρώθηκε στην επιχείρηση της 23-24 Απριλίου, όταν η Ρωσία εξαπέλυσε μια «μαζική επίθεση με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη» εναντίον αρκετών ουκρανικών πόλεων, περιλαμβανομένων των Κιέβου, Χάρκοβο και Οδησσού.
Η κ. Ντικάρλο επεσήμανε ότι οι περιοχές κοντά στα μέτωπα υποβάλλονται καθημερινά σε βαρέα πλήγματα με οβίδες, βόμβες και επιθέσεις drones. Μέχρι τις 24 Απριλίου, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) είχε επιβεβαιώσει 151 θανάτους και 697 τραυματισμούς αμάχων για τον μήνα Απρίλιο. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ίδια αναφέρθηκε και σε φερόμενες ουκρανικές επιθέσεις εντός ρωσικού εδάφους, τονίζοντας με έμφαση: «Καταδικάζουμε όλες τις επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών υποδομών, όπου κι αν αυτές συμβαίνουν, και πρέπει να σταματήσουν άμεσα».
Προχώρησε επίσης να χαιρετήσει διπλωματικές κινήσεις, όπως η ρωσική ανακοίνωση για τριήμερη εκεχειρία από 8 έως 10 Μαΐου, καθώς και την προηγούμενη εκεχειρία του Πάσχα, διάρκειας 30 ωρών. Ωστόσο, εξέφρασε την απογοήτευσή της λέγοντας ότι «οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας». Η κ. Ντικάρλο περιέγραψε τον πόλεμο ως «πόλεμο επιλογής» και κάλεσε σε «πλήρη, άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός». Υπογράμμισε ότι για την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης πρέπει να τηρούνται πλήρως «η ανεξαρτησία, η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας». Τα Ηνωμένα Έθνη είναι «έτοιμα να στηρίξουν οποιαδήποτε σοβαρή προσπάθεια» για την επίτευξη αυτής της ειρήνης.
Η κ. Τζόις Μσούγια, εκ μέρους του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα Τομ Φλέτσερ, προειδοποίησε το Συμβούλιο Ασφαλείας ότι «η ανθρωπιστική κατάσταση έχει επιδεινωθεί» στην Ουκρανία, παρά τις διπλωματικές προσπάθειες για να τερματιστεί ο πόλεμος. Οι άμαχοι, και ιδιαίτερα αυτοί στο Χάρκοβο, τη Χερσώνα, το Ντονέτσκ και τη Σούμι, βρίσκονται υπό «διαρκή απειλή» από τις συχνές επιθέσεις με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η κ. Μσούγια εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για τη χρήση όπλων διασποράς, λόγω των «εκτεταμένων και μακροχρόνιων επιπτώσεών τους».
Η κ. Μσούγια επισήμανε ότι «ούτε μια ημέρα δεν πέρασε χωρίς να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν άμαχοι» το 2025, καθώς, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάρτιο, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είχε επαληθεύσει 2.641 θύματα αμάχων — αριθμός που παρουσίασε σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, τόνισε ότι οι ανθρωπιστικές επιχειρήσεις κοντά στα μέτωπα παραμένουν επικίνδυνες, με «38 επιβεβαιωμένα περιστατικά ασφαλείας να έχουν αφήσει τρεις εργαζόμενους νεκρούς και 21 τραυματίες».
Η κ. Μσούγια ανέφερε ότι «οι έγκυες γυναίκες γεννούν κάτω από συνθήκες διακοπών ρεύματος, ελλείψεων φαρμάκων και υπό εχθρικά πυρά». Σύμφωνα με τα στοιχεία, έχει παρατηρηθεί αύξηση 12% στις επιπλοκές κατά τη διάρκεια του τοκετού. Στον τομέα της εκπαίδευσης, «129 σχολικά κτίρια υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν» τους πρώτους μήνες του έτους, αφήνοντας 600.000 παιδιά να παρακολουθούν μαθήματα εξ αποστάσεως. Επιπλέον, προειδοποίησε για την αύξηση της έμφυλης βίας, υπογραμμίζοντας ότι «η σεξουαλική και έμφυλη βία έχει αυξηθεί κατά 36%, ενώ η ενδοοικογενειακή βία έχει αυξηθεί κατά 20%». Περίπου «13 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ουκρανία χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια», ενώ η πρόσβαση σε 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους σε κατεχόμενες περιοχές παραμένει αδύνατη.
«Όλες οι πλευρές οφείλουν να επιτρέπουν την ταχεία και απρόσκοπτη μεταφορά της ανθρωπιστικής βοήθειας», δήλωσε η κ. Μσούγια. Κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να προστατεύσει τους αμάχους, να αυξήσει τη χρηματοδότηση για την ανθρωπιστική βοήθεια και να επιδιώξει «μια δίκαιη ειρήνη» που θα δίνει προτεραιότητα στις ανάγκες των αμάχων.
Κατά την τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο πρέσβης Σταύρος Λαμπρινίδης, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε την επιτακτική ανάγκη για ειρήνη στη χώρα. Δήλωσε τη δέσμευση της ΕΕ για «μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, βασισμένη στον Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο». Χαιρέτισε την πρόθεση της Ουκρανίας για «άμεση και συνολική κατάπαυση του πυρός χωρίς προϋποθέσεις». Κατήγγειλε τη Ρωσία για την κλιμάκωση των επιθέσεων, αναφέροντας ότι «η Ρωσία έχει εντείνει τις ανελέητες επιθέσεις της κατά Ουκρανών αμάχων και πολιτικών υποδομών». Η ανάγκη για άμεση προσπάθεια να σταματήσουν οι επιθέσεις και να επιτευχθεί ειρηνική λύση επισημάνθηκε από τον κ. Λαμπρινίδη.
Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΟΗΕ πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο κάθε επίθεση κατά αμάχων και υποδομών και κάλεσε τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως να στοχεύει σε κατοικημένες περιοχές και κρίσιμες υποδομές στην Ουκρανία. Υπογράμμισε ότι η τήρηση των αρχών του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου αποτελεί νομική υποχρέωση και ηθική επιταγή, και απαιτεί απόδοση ευθυνών και δικαιοσύνη στα θύματα.
Ο κ. Σέκερης τόνισε πως «ένα σημαντικό βήμα προς την ειρήνη θα ήταν μια πλήρης, άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» σύμφωνα με τις συμφωνίες που έχουν γίνει με τις ΗΠΑ και την Ουκρανία. Επανέλαβε την ανάγκη για «μια δίκαιη, συνολική και διαρκή ειρήνη, επιτευχθείσα μέσω ειλικρινούς διπλωματίας σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο, στηριζόμενη στην κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».
