Η Χρήση της Ανάλυσης DNA Στην Ανίχνευση Νοθείας Στο Μέλι
Σε ένα εργαστήριο στο Τιρόλο της Αυστρίας, επιστήμονες αναλύουν το DNA περίπου 100 δειγμάτων μελιού μηνιαίως, προκειμένου να εξετάσουν τη σύνθεσή τους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να εντοπίσουν νοθεία. Η αυστριακή εταιρεία Sinsoma έχει ξεκινήσει αυτά τα τεστ πριν από δύο χρόνια, ως αντίδραση στην αυξανόμενη εισροή νοθευμένου μελιού στην αγορά.
«Αυτό το εγχείρημα είναι πραγματικά καινοτόμο για την αγορά μελιού», δήλωσε η Κορίνα Γουάλινγκερ, επικεφαλής πωλήσεων της Sinsoma. Υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητο να εξελίσσεται διαρκώς η τεχνολογία – όπως κάνουν και οι νοθευτές – για να διασφαλιστεί η ποιότητα του προϊόντος.
Η Κλίμακα της Νοθείας
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, το μέλι δεν επιτρέπεται να περιέχει πρόσθετα όπως νερό ή φθηνά σιρόπια ζάχαρης που αυξάνουν τον όγκο του. Ωστόσο, οι αναλύσεις έχουν δείξει ότι αυτή η πρακτική είναι διαδεδομένη. Μια έρευνα της ΕΕ αποκάλυψε ότι το 46% των δειγμάτων μελιού που ελέγχθηκαν κατά την είσοδό τους στην Ένωση (2021-2022) ήταν ύποπτα για νοθεία, σε σύγκριση με 14% την περίοδο 2015-2017. Εντυπωσιακό είναι ότι από τα ύποπτα δείγματα, το 74% προερχόταν από την Κίνα.
Η Απειλή για τους Μελισσοκόμους
Η αυστριακή υπηρεσία ασφάλειας τροφίμων (AGES) χρησιμοποίησε φέτος για πρώτη φορά δοκιμές DNA για την ανίχνευση νοθείας, ενώ η ευρωπαϊκή αλυσίδα σούπερ μάρκετ SPAR παραγγέλνει επίσης δοκιμές DNA για τα μέλη της. Η ανάλυση του DNA μπορεί να αποκαλύψει ποια φυτά επισκέφτηκαν οι μέλισσες, γεγονός που βοηθά στον εντοπισμό της πραγματικής προέλευσης του μελιού. Η SPAR επαναφέρει στα ράφια τα προϊόντα των μελών της μετά από τις θετικές αναλύσεις.
Πέρα από την εξαπάτηση των καταναλωτών, το νοθευμένο μέλι απειλεί τη βιωσιμότητα των μελισσοκόμων, οι οποίοι αγωνίζονται να ανταγωνιστούν τις πολύ χαμηλότερες τιμές του εισαγόμενου μελιού. Πολλοί από αυτούς απαιτούν καλύτερους ελέγχους για να διασφαλίσουν την ποιότητα των προϊόντων τους.
«Δυστυχώς, δεν βλέπουμε καμία ελπίδα», δήλωσε ο Ματίας Κοπέτζκι, ιδιοκτήτης της Wiener Bezirksimkerei, η οποία διαχειρίζεται 350 κυψέλες στη Βιέννη.
Νέοι Κανονισμοί της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός μελιού στον κόσμο μετά την Κίνα, ενώ είναι επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σημαντικό είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών μελιού της ΕΕ προέρχεται από την Ουκρανία, την Κίνα και την Αργεντινή. Μια νέα οδηγία της ΕΕ που θα τεθεί σε εφαρμογή το 2026 θα απαιτεί οι ετικέτες των προϊόντων να αναγράφουν τις χώρες προέλευσης, αντί για αόριστες αναφορές όπως «μείγμα ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών μελιών». Οι μελισσοκόμοι όπως ο Κοπέτζκι ελπίζουν ότι ο νέος κανονισμός θα ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές σχετικά με την προέλευση του μελιού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συγκροτήσει και μια ομάδα εμπειρογνωμόνων με στόχο την εξεύρεση κατάλληλων μεθόδων ανίχνευσης νοθείας και ιχνηλασιμότητας των προϊόντων μέχρι τον παραγωγό ή τον εισαγωγέα του μελιού.
Η Διαδικασία του Τεστ DNA
Η Sinsoma εξειδικεύεται στα τεστ DNA και εξηγεί ότι το μέλι περιέχει ίχνη DNA από το περιβάλλον όπου οι μέλισσες συλλέγουν το νέκταρ. Κάθε μέλι διαθέτει ένα μοναδικό DNA προφίλ. Η απουσία ποικιλίας DNA ή η παρουσία DNA φυτών όπως το ρύζι ή το καλαμπόκι, τα οποία δεν επισκέπτονται οι μέλισσες, αποτελεί ένδειξη νοθείας. Οι ειδικοί προειδοποιούν, ωστόσο, ότι η ανάλυση DNA μπορεί να εντοπίσει ορισμένες μορφές νοθείας αλλά ενδέχεται να μην καλύπτει όλες τις περιπτώσεις, καθιστώντας απαραίτητη μια αυστηρή διαδικασία επικύρωσης.
Η Γουάλινγκερ τονίζει τη σημασία της τυποποίησης των μεθόδων ανάλυσης καθώς, όπως σημειώνει, “αν περιμένουμε να έχουμε τελειοποιημένες μεθόδους, θα είμαστε πάντα πίσω από τους νοθευτές”.
