Συγκριτική Ανάλυση Τιμών Σούπερ Μάρκετ

Χαμηλότερες είναι οι τιμές του τυπικού καλαθιού των νοικοκυριών στα ελληνικά σούπερ μάρκετ σε σύγκριση με χώρες όπως η Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γερμανία και Ρουμανία, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).

Η έρευνα εστιάζει σε δεδομένα που προέρχονται από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών και από τιμοληψίες σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, εξετάζοντας το τυπικό καλάθι προϊόντων τροφίμων στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2025 και αντίστοιχα σε άλλες χώρες. Ειδική σημείωση αποτελεί το γεγονός ότι οι τιμές συγκρίνονται με και χωρίς τον ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει σε κάθε χώρα.

Στην ανάλυση ελήφθη υπόψη η τιμή σε 40 διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων, βασισμένη σε δείγμα άνω των 6.000 τιμών και 44 αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τελικές τιμές για επώνυμα προϊόντα καθώς και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

Σημαντική Διευκρίνιση: Οι τιμές αναφέρονται αποκλειστικά σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ και όχι σε άλλα σημεία πώλησης.

Η συγκριτική ανάλυση αποκαλύπτει ότι οι τιμές των καλαθιών είναι σημαντικά υψηλότερες σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία (46% υψηλότερα), η Γαλλία (26%), το Ηνωμένο Βασίλειο (24%), η Ιταλία (15%), η Πορτογαλία (7%), η Ισπανία (9%) και η Ρουμανία (9%).

Σύμφωνα με τον ΙΕΛΚΑ, η εικόνα αυτή αλλάζει όταν γίνεται αφαίρεση του ΦΠΑ ώστε να αποτυπωθούν οι πραγματικές τιμές των προϊόντων. Στην περίπτωση αυτή, όλες οι άλλες χώρες παρουσιάζουν ένα πιο ακριβό μέσο καλάθι σε σχέση με την Ελλάδα. Ειδικότερα, η Γερμανία εμφανίζει 54% υψηλότερες τιμές, ενώ άλλες χώρες όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφουν 33% και 23% αντίστοιχα.

Η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται σε χαμηλότερους συντελεστές ΦΠΑ σε άλλες χώρες, καθώς στην Ελλάδα ο ΦΠΑ στα τρόφιμα ανέρχεται στο 13%. Σε σύγκριση με χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Ισπανία, οι οποίες έχουν σημαντικά χαμηλότερους συντελεστές, καθίσταται σαφές ότι οι Έλληνες καταναλωτές αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο φορολογικό βάρος για τα τρόφιμα.

Γενικότερα, το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων στην Ελλάδα προσφέρει στους καταναλωτές πρόσβαση σε προϊόντα του τυπικού καλαθιού με χαμηλότερες τιμές, αποτέλεσμα των προσπαθειών των προμηθευτών και λιανεμπόρων να συγκρατήσουν τις τιμές. Αυτή η τάση παρατηρείται τα τελευταία 12 χρόνια, με την Ελλάδα να διατηρεί ένα συγκριτικά φθηνότερο καλάθι σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, παρά κάποιες διακυμάνσεις.

Παρενέργειες Σύγκρισης Τιμών

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι παρακάτω παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν συγκρίνονται οι τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες:

• Το ύψος των συντελεστών ΦΠΑ σε κάθε χώρα
• Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης
• Η φορολογία στις χώρες
• Η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή
• Καταναλωτικές συνήθειες (π.χ. συσκευασμένα προϊόντα, ιδιωτικές ετικέτες)
• Καιρικές συνθήκες και φυσικές καταστροφές
• Κόστος ενέργειας και καυσίμου
• Μισθολογικό και εργατικό κόστος
• Απόσταση από παραγωγικά κέντρα
• Πολυπλοκότητα γεωγραφίας (π.χ. νησιά)
• Μέγεθος της αγοράς και αγοραστική δύναμη
• Ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών στα τρόφιμα
• Διάφορα κόστη παραγωγής
• Παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου
• Εποχικότητα ζήτησης και προσφοράς