Νέα Εξέλιξη στην Ανίχνευση του Αλτσχάιμερ: Αιματολογική Εξέταση
Μια ομάδα ερευνητών έχει αναπτύξει μια αιματολογική εξέταση που στοχεύει στη διάγνωση ασθενών με προβλήματα μνήμης και σκέψης, προσδιορίζοντας εάν αυτοί πάσχουν από Αλτσχάιμερ και εκτιμώντας το στάδιο της νόσου. Η καινοτόμος αυτή εξέταση αναμένεται να ενισχύσει τους γιατρούς στην επιλογή των καταλληλότερων φαρμάκων για κάθε ασθενή, ειδικότερα εν μέσω της ανάπτυξης νέων θεραπειών όπως οι δονανεμάμπη (donanemab) και λεκανεμάμπη (lecanemab), οι οποίες έχουν αποδειχθεί ικανές να επιβραδύνουν την εξέλιξη του Αλτσχάιμερ, κυρίως όταν χορηγούνται σε πρώιμα στάδια της νόσου.
Ο Όσκαρ Χάνσον, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Lund στη Σουηδία, επισήμανε την επείγουσα ανάγκη για ακριβείς και οικονομικά αποδοτικές διαγνωστικές μεθόδους για το Αλτσχάιμερ. Η πρόσφατη έγκριση θεραπειών που στοχεύουν στην πρωτεΐνη αμυλοειδές, όπως η δονανεμάμπη και η λεκανεμάμπη, καθιστά αυτή τη νέα εξέταση πιο επιτακτική.
Τα Χαρακτηριστικά του Αλτσχάιμερ και οι Βιοδείκτες
Η νόσος Αλτσχάιμερ συνδέεται με τη συσσώρευση πλακών ενός συγκεκριμένου τύπου πρωτεΐνης, γνωστής ως αμυλοειδές βήτα, καθώς και με τον σχηματισμό συμπλεγμάτων άλλης πρωτεΐνης, της ταυ. Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine, οι ερευνητές εντόπισαν θραύσματα της πρωτεΐνης ταυ, γνωστά ως eMTBR-tau243, τα οποία μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα και συσχετίζονται με τη συσσώρευση των δεσμών ταυ σε εγκεφάλους ατόμων που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, δίχως να παρατηρούνται σε άλλες ασθένειες.
Η ανάλυση που διενήργησε η ερευνητική ομάδα περιλάμβανε 902 συμμετέχοντες και κατέδειξε ότι τα επίπεδα του θραύσματος ταυ ήταν αυξημένα σε άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση και ακόμη υψηλότερα σε εκείνους που πάσχουν από άνοια. Αντίθετα, οι συμμετέχοντες με γνωστικές διαταραχές λόγω άλλων παθήσεων δεν παρουσίασαν αύξηση των επιπέδων αυτού του βιοδείκτη.
Οι Προοπτικές και οι Περιορισμοί της Νέας Εξέτασης
Σύμφωνα με την καθηγήτρια Τάρα Σπάιρς-Τζόουνς, η οποία είναι εξειδικευμένη στη νευροεκφυλιστική έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, τα ευρήματα είναι ελπιδοφόρα και εκφράζουν την ελπίδα για ένα βιοδείκτη που αποδίδει καλύτερα από τις υπάρχουσες διαγνωστικές μεθόδους. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των νέων φαρμάκων κατά τη διάρκεια κλινικών δοκιμών.
Παρά τα θετικά αυτά αποτελέσματα, η καθηγήτρια διάκρινε ότι η μέθοδος απαιτεί σύνθετες επιστημονικές τεχνικές διαθέσιμες μόνο σε ειδικά εργαστήρια, γεγονός που περιορίζει τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στο ευρύ κοινό. Η ανάπτυξη και η επικύρωση φθηνότερων και ευκολότερων τεχνικών ανίχνευσης παραμένουν προτεραιότητες για την ερευνητική ομάδα.
Η Δρ. Σόνα Σκέιλς, η οποία ηγείται έρευνας στο Alzheimer’s Research UK, πρόσθεσε ότι το eMTBR-tau243 είναι μόνο ένας από τους πολλούς βιοδείκτες που εξετάζονται για την διάγνωση της νόσου μέσω αιματολογικών εξετάσεων. Αναφέροντας το ενδιαφέρον των ερευνητών, τόνισε ότι τα επίπεδα του eMTBR-tau243 στο αίμα φαίνεται να συνδέονται άμεσα με τις γνωστικές ικανότητες ενός ατόμου. Αυτό θα μπορούσενα βοηθήσει σημαντικά στην παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου και στη βελτίωση της πρόγνωσης.
