Influencers προσφέρουν ιατρικές συμβουλές χωρίς πάντα να αποκαλύπτουν τις σχέσεις τους με φαρμακευτικές εταιρείες.
Μία νεαρή χρήστης στο TikTok έχει μακριά κυματιστά μαλλιά, εντυπωσιακό μακιγιάζ και ένα λαμπερό χαμόγελο. Είναι αδύνατη και θέλει να ξέρετε ακριβώς τον λόγο. Επειδή χρησιμοποιεί ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο που αναπτύχθηκε αρχικά για τη θεραπεία του διαβήτη και έχει γίνει δημοφιλές φάρμακο για την απώλεια βάρους.
Στο βίντεο το κορίτσι παίρνει το φάρμακο από ένα φαρμακείο και στη συνέχεια δείχνει πως κάνει την ένεση στο πόδι της.
«Δεν είμαι γιατρός, απλά για να ξέρεις», αναφέρει στους σχεδόν 20.000 ακολούθους της και τους συμβουλεύει πώς να το κάνουν κι αυτοί. «Ξεκινήστε με τα 0,25 mg», λέει απευθείας στην κάμερα συμβουλεύοντας τους να μην ξεχνούν να παίρνουν καθημερινά τη δόση τους.
Αυτή η νέα «μόδα» στο TikTok δεν ξεκίνησε από ένα άτομο. Καθημερινά όλοι και περισσότεροι χρήστες χωρίς καμία ιατρική γνώση μοιράζονται τις προσωπικές τους ιστορίες και προτρέπουν τους ακολούθους τους να αγοράσουν και εκείνοι τα ίδια φάρμακα, μερικά από τα οποία μάλιστα είναι και συνταγογραφούμενα.
Ωστόσο σε αυτήν την ταχέως αναπτυσσόμενη και σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη πλατφόρμα, είναι όλο και πιο δύσκολο να καταλάβεις πότε η επιρροή κάποιου ξεπερνά τα νομικά και ηθικά όρια.
Μια μελέτη που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα διαπίστωσε πως όσοι μοιράζονται στο διαδίκτυο συμβουλές σχετικά με συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν αποκαλύπτουν τις σχέσεις τους με τις φαρμακευτικές εταιρείες, ούτε επισημαίνουν πως η ανάρτηση έχει διαφημιστικό περιεχόμενο.
Σύμφωνα με τηνΈριν Γουίλις, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, η οποία συνέταξε την παραπάνω μελέτη, οι followers που προωθούν φάρμακα στα social media θεωρούνται αξιόπιστοι από τους χρήστες, επειδή μοιράζονται καθημερινά τις ιστορίες τους.
Μία άλλη έρευνα του 2020 διαπίστωσε ότι το 51% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι εμπιστεύεται όσους διαφημίζουν τα φάρμακά τους περισσότερο από όσους προωθούν απλώς το lifestyle τους.
«Ωστόσο δεν γνωρίζουν οτι οι συγκεκριμένοι μπορούν να λάβουν από εκατοντάδες μέχρι χιλιάδες ευρώ ώστε να προωθήσουν ένα φάρμακο ή τη θεραπεία τους», ανέφερε η Αμφρίτα Μπόουμικ, επικεφαλής της κοινότητας της Health Union.
Ο λόγος που όλο και περισσότεροι followers προωθούν τα φάρμακά που λαμβάνουν επί πληρωμή στα social media είναι επειδή μπορούν να δημοσιεύσουν διαφορετικό content από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα οποία το πλαίσιο από τις Ρυθμιστικές Αρχές είναι αρκετά αυστηρό.
Παραδείγματος χάριν, σε μία πρόσφατη ανάρτησή της στο TikTok, μία νεαρή χρήστης του διαδικτύου σχολίασε στο προφίλ μίας influencer που διαφημίζει ένα συγκεκριμένο φάρμακο για απώλεια βάρους.
«Το παίρνω εδώ και 3 εβδομάδες και δεν έχω χάσει ούτε ένα κιλό. Παρακαλώ πείτε μου ότι θα αρχίσει να λειτουργεί». Τότε η influencer της απάντησε «Αυξήστε τη δόση». Λίγο μετά ένας άλλος χρήστης απάντησε: «Με έκανε να αρρωστήσω τόσο πολύ. Έκανα εμετό συνέχεια».
Οι ειδικοί επί του θέματος θεωρούν πως η έλλειψη έρευνας είναι ανησυχητική και πως ουσιαστικά φαίνεται σαν να μην είναι κανείς πρόθυμος να μιλήσει γι΄αυτό είτε από την πλευρά των φαρμακευτικών είτε από την πλευρά των influencer.
ΠΗΓΗ: kathimerini.gr