Σκάνδαλο Παράνομης Επεξεργασίας Μεταλλικού Νερού στη Γαλλία
Η υπόθεση της παράνομης επεξεργασίας του μεταλλικού νερού στη Γαλλία, που σχετίζεται κυρίως με τον όμιλο Nestlé Waters, έχει αποκαλυφθεί ότι αντικείμενο «συγκάλυψης από την κυβερνητική πλευρά», στο πλαίσιο μίας «σκόπιμης στρατηγικής», σύμφωνα με την έκθεση της επιτροπής έρευνας της Γερουσίας που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα.
Η έκθεση αναφέρει ότι υπάρχει έλλειψη διαφάνειας από τη πλευρά της Nestlé Waters, αλλά και του κράτους, τόσο απέναντι στις τοπικές όσο και στις ευρωπαϊκές αρχές, καθώς και στους Γάλλους πολίτες. Σημειώνεται ότι «περί τα τέσσερα χρόνια μετά, η διαφάνεια δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί». Αυτές οι δηλώσεις προήλθαν μετά από έξι μήνες ακούραστων εργασιών και περισσότερες από 70 ακροάσεις.
Η Αναφορά της Επιτροπής Έρευνας
Η επιτροπή έρευνας της Γερουσίας για τις βιομηχανικές πρακτικές επί του εμφιαλωμένου νερού δημιουργήθηκε τον Νοέμβριο του 2024, ένα χρόνο αφότου δημοσιογράφοι πολλών μέσων ενημέρωσης, όπως η Le Monde και η Mediapart, δημοσιοποίησαν αποκαλύψεις για την παράνομη επεξεργασία του νερού. Η Nestlé Waters, η διοίκηση της οποίας δήλωσε ότι κατήγγειλε στο τέλος του 2020 την χρήση απαγορευμένων διαδικασιών επεξεργασίας στις μονάδες των Perrier, Hépar και Contrex, απευθύνθηκε για το θέμα στην κυβέρνηση και την Προεδρία της Γαλλίας στα μέσα του 2021.
Δεκαοκτώ μήνες αργότερα, η σύσταση για αναμόρφωση των μονάδων εγκρίνεται από τις δημόσιες αρχές, με σκοπό την αντικατάσταση παράνομων διαδικασιών (UV, ενεργός άνθρακας) από τη μικροδιήθηση. Ωστόσο, αυτή η πρακτική έχει προκαλέσει πολιτικές αντιδράσεις, γιατί αφαιρεί τα φυσικά χαρακτηριστικά του νερού.
Νομικές Διαστάσεις και Αντίκτυποι
Το ευρωπαϊκό δίκαιο καθορίζει ότι το φυσικό μεταλλικό νερό δεν μπορεί να υποστεί καμία διαδικασία απολύμανσης ή επεξεργασίας που τροποποιεί τα χαρακτηριστικά του. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την έκθεση, «παρά την απάτη που συνεπάγεται η απολύμανση του νερού, οι αρχές δεν έδωσαν δικαστική συνέχεια στις αποκαλύψεις του 2021». Οι γερουσιαστές παρατήρησαν την «αντίστροφη σχέση ανάμεσα στο γαλλικό κράτος και τις βιομηχανίες», προσθέτοντας ότι η Nestlé Waters προσπάθησε να επικαλεστεί πολιτικές ενέργειες για την νομιμοποίηση της μικροδιήθησης.
Σύμφωνα με την έκθεση, «η Προεδρία της Δημοκρατίας δεν αντέτεινε εαυτόν απέναντι στις πιέσεις της Nestlé, αλλά παρακολούθησε στενά την υπόθεση, γνωρίζοντας τουλάχιστον από το 2022 ότι η Nestlé εξαπάτησε για χρόνια». Μάλιστα, ο Αλεξί Κολέρ, γενικός γραμματέας της Προεδρίας τότε, κλήθηκε να απαντήσει για την επαφή του με την διεύθυνση της Nestlé.
Ανησυχίες και Προτάσεις της Επιτροπής
Μία από τις πιο προβληματικές συνέπειες της όλης κατάστασης είναι ότι η Nestlé συνέχισε να εμπορεύεται το νερό της με την ονομασία «φυσικό μεταλλικό νερό». Επιπλέον, αναφέρεται ότι «δεν υπάρχουν επαρκείς έλεγχοι για την εξακρίβωση της απουσίας απαγορευμένων διαδικασιών σε όλες τις μονάδες παραγωγής», κάτι που ενδεχομένως να οδηγεί σε συνέχεια των προβλημάτων. Η επιτροπή προτείνει ποιοτικό έλεγχο των υδροφόρων οριζόντων και «αποτελεσματικό έλεγχο του επιπέδου δειγματοληψίας από τις μονάδες παραγωγής», καθώς και βελτίωση της σήμανσης προς τους καταναλωτές.
Η Perrier είναι σε αναμονή, καθώς περιμένει να μάθει αν θα ανανεωθεί η άδειά της για την εκμετάλλευση της πηγής ως «φυσικό μεταλλικό νερό». Οι υδρογεωλόγοι που έχουν οριστεί από το κράτος έχουν δώσει αρνητική γνωμοδότηση, και η περιφέρεια της Γκαρντ αναμένεται να αποφανθεί έως τις 7 Αυγούστου. Μέχρι τότε, έχει δοθεί προθεσμία δύο μηνών για την αφαίρεση της μικροδιήθησης, επειδή «τροποποιεί τον μικροβισμό του παραγόμενου νερού κατά παράβαση του κανονισμού».
Η Nestlé έχει δηλώσει ότι έχει αναπτύξει εναλλακτικές λύσεις για να προτείνει στις αρχές, ενώ η αγορά του φυσικού μεταλλικού νερού στη Γαλλία περιλαμβάνει 104 μονάδες παραγωγής, 11.000 θέσεις εργασίας και ετήσιο κύκλο εργασιών που προσεγγίζει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Εξάλλου, έρευνα που ζητήθηκε από την γενική επιθεώρηση κοινωνικών υποθέσεων έδειξε το 2022 ότι το 30% των εμπορικών σημάτων εμφιαλωμένου νερού «υφίσταται επεξεργασία κατά παράβαση των κανονισμών».