Δημοψηφίσματα στην Ιταλία: Σημαντικές Αλλαγές σε Εργατικά Θέματα και Υπηκοότητα

Σήμερα, από τις 7 το πρωί έως τις 11 το βράδυ και αύριο μέχρι τις 3 το απόγευμα (τοπική ώρα), 51.303.216 Ιταλοί καλούνται να ψηφίσουν για πέντε δημοψηφίσματα, στα οποία θα εκφράσουν τη βούλησή τους σχετικά με σημαντικά ζητήματα που άπτονται της εργατικής νομοθεσίας και της ιθαγένειας.

Από τα πέντε δημοψηφίσματα, τα τέσσερα αφορούν την εργατική νομοθεσία και το πέμπτο σχετίζεται με το χρόνο που απαιτείται για τη χορήγηση ιταλικής υπηκοότητας σε πολίτες εκτός Ε.Ε. που εργάζονται στη χώρα. Η σημασία αυτών των αποφάσεων είναι καθοριστική για τη ζωή των εργαζομένων και των μεταναστών στην Ιταλία.

Αναλυτική Εξέταση των Δημοψηφισμάτων

Το πρώτο δημοψήφισμα αφορά την κατάργηση ενός νόμου που επιτρέπει στους εργοδότες να μην επαναπροσλαμβάνουν εργαζομένους που έχουν απολυθεί χωρίς βάσιμη αιτία, αλλά να χορηγούν αποκλειστικά χρηματική αποζημίωση. Η προτεινόμενη αλλαγή ενδέχεται να προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια στους εργαζόμενους σε περιπτώσεις απολύσεων.

Το δεύτερο δημοψήφισμα προτείνει την κατάργηση ενός νόμου που περιορίζει την αποζημίωση για απολύσεις σε εργαζομένους σε μικρές επιχειρήσεις, συγκεκριμένα στις επιχειρήσεις με λιγότερους από δεκαπέντε υπαλλήλους. Η αλλαγή αυτή θα μπορούσε να αυξήσει τις αποζημιώσεις, παρέχοντας περισσότερη υποστήριξη στους εργαζομένους.

Το τρίτο δημοψήφισμα επικεντρώνεται στην αναγκαία λεπτομέρεια των συμβολαίων ορισμένου χρόνου, ζητώντας να διευκρινιστούν οι αρμοδιότητες και οι ρόλοι των εργαζομένων, ενώ το τέταρτο δημοψήφισμα επισημαίνει την ευθύνη των επιχειρήσεων που αναθέτουν εργολαβίες σε τρίτους, όσον αφορά στην προστασία των εργαζομένων από εργατικά ατυχήματα.

Όσον αφορά το πέμπτο δημοψήφισμα, οι πολίτες καλούνται να απαντήσουν αν πρέπει να μειωθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος χρόνος παραμονής για τους μετανάστες που επιθυμούν να αποκτήσουν την ιταλική υπηκοότητα, από δέκα σε πέντε χρόνια. Αυτή η πρόταση θα μπορούσε να διευκολύνει την ένταξη των μεταναστών στην ιταλική κοινωνία.

Οι Θέσεις των Πολιτικών Κομμάτων

Η κυβερνητική πλειοψηφία, που περιλαμβάνει τα Αδέλφια της Ιταλίας, τη Λέγκα και τη Φόρτσα Ιτάλια, έχει ταχθεί υπέρ της αποχής από τη διαδικασία. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι θα επισκεφθεί το εκλογικό της τμήμα στη Ρώμη, αλλά δεν σκοπεύει να ψηφίσει.

Αντίθετα, τα τρία μεγαλύτερα κόμματα της ιταλικής αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό Κόμμα, τα Πέντε Αστέρια και η Ιταλική Αριστερά με τους Οικολόγους, στηρίζουν τα δημοψηφίσματα με προτροπή για «ναι» στα εργασιακά θέματα, ενώ η στάση τους για το δημοψήφισμα της υπηκοότητας είναι επίσης θετική. Οι «Πεντάστεροι» επιτρέπουν στους ψηφοφόρους τους να αποφασίσουν κατά βούληση.

Δυσκολίες στην Επίτευξη Έγκυρης Συμμετοχής

Πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι είναι πολύ δύσκολο για την προσέλευση να ξεπεράσει το 50%+1, το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής που απαιτείται για να θεωρηθεί έγκυρο το αποτέλεσμα κάθε δημοψηφίσματος. Ήδη από τα τελευταία 25 χρόνια, το ποσοστό αυτό υπερβαίνεται μόνο μια φορά, το 2011, σε δημοψήφισμα που αφορούσε κρίσιμα ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος.

Η ευνοϊκή καλοκαιρία μπορεί να καθυστερήσει την προσέλευση των πολιτών, με την κεντροαριστερή αντιπολίτευση να ζητά τουλάχιστον 12,5 εκατομμύρια ψήφους, όσες ήταν οι ψήφοι της συντηρητικής συμμαχίας στις βουλευτικές εκλογές του 2022. Ωστόσο, συνεργάτες της Ιταλίδας πρωθυπουργού αναφέρουν ότι οι εκλογές για τη Βουλή δεν συνδέονται άμεσα με τη συμμετοχή στις δημοσκοπήσεις, κάτι που υποδηλώνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.