Νέος Κανονισμός για τη Διαχείριση των Ευρωπαϊκών Πολιτικών Κομμάτων και Ιδρυμάτων
Ένας νέος Κανονισμός που αναμένεται να δημοσιευθεί σύντομα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενδέχεται να φέρει σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Ο Κανονισμός αυτός προβλέπει περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους, καθώς και αυστηρότερους ελέγχους σχετικά με τη διαφάνεια και τη διαχείριση των χρηματοδοτήσεων. Το ΕΡΤNews είναι το πρώτο μέσο που αποκαλύπτει τις λεπτομέρειες αυτές.
Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Γιώργος Συριόπουλος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει ότι το υφιστάμενο πλαίσιο δεν είναι ικανό να διασφαλίσει πλήρη διαφάνεια και ισότιμους όρους, καθώς και προστασία από ξένες επιρροές. Ο νέος Κανονισμός του 2025 έχει ενταχθεί στο πακέτο «Δημοκρατία και Ακεραιότητα των Εκλογών της ΕΕ», με κύριο στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, τη λογοδοσία και την προάσπιση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, αποτρέποντας παράλληλα την επιρροή τρίτων χωρών.
Κατανόησης των Ευρωπαϊκών Πολιτικών Κομμάτων και Ιδρυμάτων
Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ορίζονται ως διακρατικές ενώσεις πολιτικών κομμάτων ή οργανώσεων που αντιπροσωπεύονται σε τουλάχιστον το 25% των κρατών-μελών της ΕΕ (7 κράτη). Αυτά τα κόμματα προγραμματίζουν και επιδιώκουν να επηρεάσουν την πολιτική ζωή της Ευρώπης, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ των πολιτών και των ευρωπαϊκών θεσμών.
Αντίστοιχα, τα ευρωπαϊκά πολιτικά ιδρύματα είναι οργανισμοί που συνδέονται άμεσα με τα ευρωπαϊκά κόμματα και επικεντρώνονται στην πολιτική έρευνα, την εκπαίδευση, τη διάδοση ευρωπαϊκών αξιών και την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία.
Σημαντικό είναι ότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα δίνουν την ευχέρεια στα εθνικά κόμματα να ωφελούνται από τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, υποστηρίζοντας δράσεις και εκστρατείες στο πλαίσιο των κοινοτικών επιδοτήσεων. Ωστόσο, το νέο κανονιστικό πλαίσιο αναμένεται να επηρεάσει και τις εθνικές ρυθμίσεις σχετικά με τη διαχείριση των οικονομικών των κομμάτων, με ήδη σε εξέλιξη συζητήσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και των εθνικών αρχών.
Ενίσχυση και Αυστηρότερες Διατάξεις
Η χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών κομμάτων και ιδρυμάτων από την ΕΕ θα γίνεται βάσει του ετήσιου προϋπολογισμού που καταθέτουν, στο πλαίσιο μιας διαφανής διαδικασίας που περιλαμβάνει αίτηση, έγκριση και απολογισμό. Με τον νέο κανονισμό, η ΕΕ θα καλύπτει έως και το 95% του ετήσιου προϋπολογισμού κάθε κόμματος ή ιδρύματος, από 90% και 95% αντίστοιχα, που ίσχυε έως τώρα.
Οι αλλαγές περιλαμβάνουν αυστηρούς περιορισμούς στα ίδια έσοδα, που δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 3% του προϋπολογισμού για τα κόμματα και το 5% για τα ιδρύματα. Επιπλέον, όλες οι δωρεές άνω των 3.000 ευρώ θα υπόκεινται σε υποχρέωση ταυτοποίησης και θα δημοσιοποιούνται. Το ανώτατο όριο δωρεάς ανά δωρητή θα ορίζεται ετησίως στα 18.000 ευρώ. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η απαγόρευση συνεισφορών από μη ευρωπαϊκές πηγές, διευρύνοντας την προστασία από ξένες παρεμβάσεις και αποκλείοντας τη χρηματοδότηση εθνικών κομμάτων και υποψηφίων.
Διακυβέρνηση, Ισότητα και Έλεγχος
Η διακυβέρνηση των κομμάτων και ιδρυμάτων στο εξής θα πρέπει να διασφαλίζει ισορροπία ανάμεσα στα φύλα, με ειδικότερες διαδικασίες και πρωτόκολλα κατά των διακρίσεων. Κάθε κόμμα ή ίδρυμα υποχρεούται να καθιστά δημόσιο το πολιτικό του πρόγραμμα και τα στοιχεία εκπροσώπησης των φύλων.
Η θέσπιση αυτής της νέας Αρχής για την εγγραφή, εποπτεία και επιβολή κυρώσεων, στοχεύει στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της διαφάνειας. Οι τακτικοί έλεγχοι των οικονομικών στοιχείων, των δωρεών και των κυρώσεων του καθενός θα δημοσιοποιούνται σε μηχαναγνώσιμη μορφή, διασφαλίζοντας την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Ο νέος Κανονισμός θα τεθεί σε εφαρμογή είκοσι ημέρες μετά τη δημοσίευση του, που προγραμματίζεται για τον Ιούλιο του 2025. Από την ημερομηνία αυτή και μετά, όλα τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και ιδρύματα θα έχουν υποχρέωση συμμόρφωσης με το νέο κανονιστικό πλαίσιο.
Αυτές οι αλλαγές σηματοδοτούν μια θεμελιώδη τομή για το μέλλον της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, προωθώντας τη διαφάνεια, την εμπιστοσύνη των πολιτών και την αποτελεσματικότητα των θεσμών στην ΕΕ.