Αξιολόγηση Κλάδου Ακτοπλοΐας από την Επιτροπή Ανταγωνισμού
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με τη λειτουργία του ακτοπλοϊκού τομέα στην Ελλάδα, μετά την ολοκλήρωση κλαδικής έρευνας. Η επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα εστιάσει στις προκαταρκτικές παρατηρήσεις, εξετάζοντας προσεκτικά τις συνθήκες ανταγωνισμού στον τομέα της ελληνικής ακτοπλοΐας, με σκοπό να αναγνωρίσει πιθανές στρεβλώσεις και να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής, η απόφαση για την έναρξη της κλαδικής έρευνας ελήφθη στις 15 Απριλίου 2025. Αυτή η απόφαση βασίστηκε στη σημασία της ελληνικής ακτοπλοΐας για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή, τις δομές του κλάδου και την παρατήρηση για αύξηση των τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια. Η έρευνα διεξήχθη σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που προβλέπει ο νόμος 3959/2011.
Ο Σημαντικός Ρόλος της Ακτοπλοΐας
Η ακτοπλοΐα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ελληνική οικονομία, εξασφαλίζοντας την επικοινωνία και τη μεταφορά αγαθών και επιβατών μεταξύ των νησιών. Δεδομένου του νησιωτικού χαρακτήρα της χώρας, η ακτοπλοΐα λειτουργεί ως κύριο μέσο συγκοινωνίας, συμβάλλοντας παράλληλα στην εδαφική και κοινωνική συνοχή. Η υπηρεσία αυτή είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των νησιωτικών περιοχών, καθώς και για το εξαγωγικό εμπόριο μέσω διεθνών γραμμών.
Η ποιότητα των υπηρεσιών ακτοπλοΐας επηρεάζει άμεσα την πρόσβαση στα νησιά και την οικονομική ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Επιπλέον, η ανάγκη προσφοράς επαρκών υπηρεσιών μεταφοράς καθιστά την ακτοπλοΐα υπηρεσία κοινής ωφέλειας, η οποία πρέπει να εξασφαλίζεται για το δημόσιο συμφέρον, προκειμένου να υποστηρίζει την αειφόρο ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Ωστόσο, οι ιδιωτικές εταιρείες που προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμες, γεγονός που συχνά φέρνει σε σύγκρουση την ανάγκη για συνεχή εξυπηρέτηση με την επιχειρηματική λογική που στοχεύει στη μεγιστοποίηση του κέρδους, ειδικά σε δυσπρόσιτες περιοχές.
Αναγνώριση Κρίσιμων Θεμάτων
Στη διάρκεια της προκαταρκτικής έρευνας, καταγράφηκαν σημαντικοί προβληματισμοί στον τομέα της ακτοπλοΐας:
1. Ανταγωνισμός στην Αγορά: Ο τομέας χαρακτηρίζεται από ολιγοπώλιο, με δύο μεγάλες εταιρείες να κατέχουν το 60% του στόλου στην ακτοπλοΐα μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων. Παρά την απελευθέρωση της αγοράς και την άρση του καμποτάζ, οι υπηρεσίες παραμένουν χαμηλής ποιότητας, με περιορισμένη προσβασιμότητα στα νησιά.
2. Θεσμικό Πλαίσιο: Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο συχνά έχει κενά που μπορούν να οδηγήσουν σε στρεβλώσεις και στην αδυναμία ενίσχυσης του ανταγωνισμού, ειδικότερα στη διαδικασία δρομολόγησης και στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών.
3. Δημόσιες Συμβάσεις: Ο συμπληρωματικός μηχανισμός δημόσιων υπηρεσιών κρίθηκε αναγκαίος για την κάλυψη των νησιωτικών περιοχών, καθώς οι υπάρχουσες συμβάσεις αυξάνουν το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό.
4. Δίκτυο Ακτοπλοΐας: Το ακτοπλοϊκό δίκτυο έχει διαμορφωθεί γύρω από το λιμάνι του Πειραιά, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάζει την επάρκεια και την ποιότητα των υπηρεσιών.
5. Εποπτικό Τοπίο: Η αναδιάρθρωση των φορέων εποπτείας στην αγορά προκαλεί ανησυχίες σχετικά με τη σταθερότητα και τη συνοχή του ρυθμιστικού πλαισίου.
Με την κλαδική έρευνα, η Επιτροπή Ανταγωνισμού σκοπεύει να αποκτήσει μια πιο σαφή εικόνα για τα παραπάνω ζητήματα και να προσδιορίσει προτάσεις για τη βελτίωση του ανταγωνισμού στην αγορά της ακτοπλοΐας. Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η έρευνα είναι ανεξάρτητη από άλλες εν εξελίξει υποθέσεις που αφορούν παραβάσεις σχετικών νόμων στον τομέα.
