Η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε.: Μήνυμα Ενότητας και Αντιμετώπιση Γεωπολιτικών Προκλήσεων
Λίγο μετά την ιστορική συμφωνία για την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, οι ηγέτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες σε μία σύνοδο που επικεντρώνεται σε μείζονα ζητήματα όπως η Μέση Ανατολή, η Ουκρανία και το μεταναστευτικό. Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων, αναφέρεται η θετική εξέλιξη του τερματισμού των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, ενώ στέλνεται σαφές μήνυμα προς την Τρίπολη και την Άγκυρα, επισημαίνοντας ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών.
Οι 27 ηγέτες προσήλθαν στις Βρυξέλλες με μια βαριά γεωπολιτική ατζέντα, με κυρίαρχο θέμα την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας απέναντι στη ρωσική απειλή, καθώς επίσης και τα επακόλουθα των αποτελεσμάτων της Συνόδου του ΝΑΤΟ.
Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, κατά την άφιξή του, σημείωσε: «Εχουμε πολλά σημαντικά θέματα να συζητήσουμε, όπως ο αντίκτυπος των αποφάσεων της Συνόδου του ΝΑΤΟ και οι συνέπειες που αυτές θα έχουν για την ΕΕ». Η αναταραχή στη Μέση Ανατολή, με φόντο τη δύσκολη εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, καθώς και η επανεξέταση των εμπορικών σχέσεων της Ευρώπης με το Ισραήλ εξαιτίας της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα είναι ζητήματα που αναμένεται να εξεταστούν εκτενώς.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε: «Θα έχω την ευκαιρία να παρουσιάσω τις πάγιες ελληνικές θέσεις όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, υπογραμμίζοντας την ανάγκη διατήρησης της εκεχειρίας που έχει επιτευχθεί μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Πρέπει όλα τα μέρη να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ώστε η πυρηνική απειλή του Ιράν να αντιμετωπιστεί με διπλωματικά μέσα». Παράλληλα, ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ υπογράμμισε τη στήριξή του σε μια αναστολή της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.
Αν και η Ουγγαρία και η Σλοβακία προετοιμάζονται να αντισταθούν στο 18ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που επιδιώκει την αναδιαμόρφωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου μέχρι το 2028, ο Ούγγρος Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έκανε έκκληση για «αντίσταση» στις αποφάσεις αυτές. Επιπλέον, ενδέχεται να συζητηθούν θέματα εσωτερικής ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας μέσα στην ΕΕ.
Η Ενίσχυση της Αμυντικής Ετοιμότητας στο Επίκεντρο
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ εστιάζει στην ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως απάντηση στις νέες προκλήσεις ασφάλειας. Μετά τη δέσμευση του ΝΑΤΟ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% μέσω κοινών αμυντικών έργων, οι ηγέτες επιδιώκουν τη συνεργασία με ομοϊδεάτες εταίρους, η οποία δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις.
Οι ηγέτες επιδιώκουν να στείλουν ένα μήνυμα ενότητας, όμως αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας, καθώς καταγράφονται διαφορετικές απόψεις σχετικά με την έγκρισή της, ειδικά από πλευράς της Ουγγαρίας. Παρά τις δυσκολίες, οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται με προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη με τον Ουκρανό πρόεδρο.
Σημαντικά σημεία προς συζήτηση περιλαμβάνουν την αναθεώρηση του άρθρου 2 για τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ και την καταδίκη της τρομοκρατικής επίθεσης στη Δαμασκό, που είχε προταθεί από ελληνική πλευρά. Επίσης, η ατζέντα περιλαμβάνει θέματα ανταγωνιστικότητας και δασμών, με ηγέτες όπως ο Καγκελάριος Μερτς να τονίζουν τη σημασία επίτευξης συμφωνίας πριν την 9η Ιουλίου.
Η Σαφή Δήλωση κατά του Τουρκολιβυκού Μνημονίου
Καθώς η Σύνοδος εξελίσσεται, η ελληνική αντιπροσωπεία καταγράφει ήδη διπλωματικές επιτυχίες. Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης έθεσε το θέμα του τουρκολιβυκού μνημονίου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για αποδοχή από πλευράς των Ευρωπαίων ηγετών ότι το μνημόνιο είναι άκυρο και παράνομο. Υποστήριξε ότι δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες και παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, μην αγνοώντας τη σημασία της διεθνούς νομιμότητας.
Στη συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια, ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη για στρατηγικούς ελέγχους και για τη δημιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού εργαλείου που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη αμυντικών νεοφυών επιχειρήσεων. Η αναγκαία στρατηγική ευρωπαϊκής άμυνας απαιτεί ενότητα και συνεργασία ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η ασφάλεια της περιοχής.
Η Σύνοδος Κορυφής, λοιπόν, δεν αποτελεί μόνο μια ευκαιρία συζήτησης, αλλά και ένα βήμα προς μια πιο ασφαλή και στρατηγικά συνεκτική Ευρώπη.
