Σχέδια Επιδότησης Εργασίας στην Ελλάδα
Στο προσκήνιο βρίσκεται η συζήτηση για την **ανάπτυξη ενός συστήματος προνοιακών παροχών** που θα συνδυάζει την **απασχόληση** με την κοινωνική ασφάλιση, σύμφωνα με τα σχέδια εμπειρογνωμόνων της **Κομισιόν**. Στο “Έγγραφο Συζήτησης” που δημοσιεύθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Κομισιόν στις 13 Μαρτίου 2025, αναλύεται ο ενδεχόμενος ρόλος και ο αντίκτυπος αυτού του πιθανού συστήματος.
Το εν λόγω σύστημα έχει την προοπτική να επιδοτήσει την απασχόληση **60.000 ατόμων**, κυρίως δικαιούχων του **Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος** (ΕΕΕ), με εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος **290 εκατομμυρίων ευρώ**. Τα συμπεράσματα δείχνουν ότι παρόμοια προγράμματα έχουν αποδειχθεί ευεργετικά σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ενισχύοντας τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας και μειώνοντας τη φτώχεια, συνήθως στο πλαίσιο ευρύτερων εργασιακών μεταρρυθμίσεων.
Η Ελλάδα διαπιστώνει ένα **σημαντικό χάσμα συμμετοχής στην απασχόληση** σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Ξεχωρίζουν τα χαμηλά ποσοστά απασχόλησης για γυναίκες και εργαζομένους με μερική απασχόληση, καθώς και η υψηλή ανεργία για τις γυναίκες. Συνολικά, περίπου **1,3 εκατομμύρια** άτομα ηλικίας εργασίας είναι είτε μακροχρόνια άνεργοι είτε ανενεργοί στην αγορά εργασίας, εξαιρώντας τους φοιτητές πλήρους φοίτησης και αυτούς που πάσχουν από μακροχρόνια ασθένεια.
Ανάμεσα σε αυτούς τους ανέργους, σχεδόν **960.000 είναι γυναίκες**. Ένα σημαντικό ποσοστό των μη ενεργών ατόμων στην αγορά εργασίας περιλαμβάνει δικαιούχους ΕΕΕ, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν ισχυρούς **αντικίνητρα** για να επανέλθουν στην εργασία. Το Έγγραφο της Κομισιόν αναλύει τη δυνατότητα ενός νέου συστήματος παροχών που θα προσφέρει οικονομικά κίνητρα για να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή στην αγορά εργασίας.
Για να καλυφθεί η ανάγκη αυτού του συστήματος, εξετάστηκαν επιτυχείς πρακτικές από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία. Τα προγράμματα αυτά στοχεύουν σε διαφορετικά τμήματα της προσφοράς εργασίας, όπως το **German Mini-Jobs**, που εστιάζει σε μερική απασχόληση χαμηλού εισοδήματος, και το **ολλανδικό σύστημα** που επικεντρώνεται σε θέσεις πλήρους απασχόλησης. Το **EITC** των ΗΠΑ προσφέρει επίσης κίνητρα σε ένα ευρύ φάσμα εργατικού δυναμικού.
Τέσσερις βασικές στρατηγικές έχουν αναγνωριστεί για τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού προγράμματος παροχών:
- Ο εντοπισμός αποτελεσμάτων όπου μπορεί να υπάρξει σημαντική νέα συμμετοχή στην εργασία θα μεγιστοποιήσει τον αντίκτυπο των παροχών.
- Για τη βελτιστοποίηση της **σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας**, θα πρέπει να περιοριστεί ο αριθμός των υφιστάμενων εργαζομένων που θα επηρεαστούν αρνητικά από τη σταδιακή κατάργηση των παροχών.
- Οι πληρωμές παροχών πρέπει να γίνονται σε πραγματικό χρόνο ώστε να ενισχυθούν τα κίνητρα και η αποτελεσματικότητα του προγράμματος.
- Η καλή **ενσωμάτωσή** του νέου προγράμματος με τα υφιστάμενα προγράμματα πρόνοιας θα είναι κρίσιμη για την επιτυχία του.
Το προτεινόμενο σύστημα αναμένεται να στοχεύει στη δημιουργία νέων θέσεων πλήρους απασχόλησης, ενώ παράλληλα θα παρέχει κίνητρα για νέα μερική απασχόληση. Χρειάζεται να ληφθεί υπόψη ότι το **75% των υφιστάμενων θέσεων εργασίας στην Ελλάδα** είναι πάνω από 35 ώρες. Στην εγχώρια αγορά εργασίας, τα επιδόματα θα δώσουν τη δυνατότητα άμεσης κάλυψης των αμοιβών των εργαζομένων, προωθώντας την πλήρη ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το προτεινόμενο σύστημα θα ενίσχυε τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας κατά **0,9 ποσοστιαίες μονάδες**, οδηγώντας σε **60.000 επιπλέον εργαζόμενους**. Πιο συγκεκριμένα, αναμένονται 39.000 νέες θέσεις εργασίας για γυναίκες και 22.000 για άνδρες. Η συνολική αύξηση των ωρών εργασίας εκτιμάται κατά **1,2%**, με βελτίωση στην κατανομή του εισοδήματος και ελαφρύνσεις στη φτώχεια με τη μείωση του συντελεστή Gini.
Η **δημοσιονομική επιβάρυνση** του νέου συστήματος αναμένεται να ανέρχεται σε 290 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ενώ με την εκτίμηση των θετικών οικονομιών που θα προκύψουν, το κόστος θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά. Συνολικά, με την κατάθεση ενός συστήματος παροχών κατά την εργασία, μπορούμε να εξετάσουμε μια στρατηγική που θα κινητοποιήσει τον μακροχρόνια άνεργο πληθυσμό να επανέλθει στην αγορά εργασίας.
Για περισσότερες λεπτομέρειες, μπορείτε να διαβάσετε τη μελέτη των εμπειρογνωμόνων της Κομισιόν.