Διπλωματικές Συναντήσεις και Πρωτοβουλίες στον Πόλεμο της Ουκρανίας
Σήμερα το απόγευμα, στις 19 Μαΐου 2025, σημειώθηκε μια κρίσιμη καμπή στη συνεχιζόμενη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας, με την πραγματοποίηση μιας δίωρης τηλεφωνικής συνομιλίας του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτή η συνομιλία ακολούθησε άμεσα συζητήσεις με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.
Ανταπόκριση: Γιώργος Συριόπουλος
Στη διάρκεια της κλήσης, η οποία είχε διάρκεια μίας ώρας σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, συμμετείχαν κορυφαίοι ηγέτες όπως ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο Πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, η Πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σκοπός αυτής της συνάντησης ήταν η προώθηση των διαπραγματεύσεων για τη κατάπαυση του πυρός και η αναζήτηση λύσεων στην κρίση.
Η διπλωματική πρωτοβουλία αυτή χαρακτηρίστηκε ως «πολύ ουσιαστική και ειλικρινής» από τον Πούτιν, επισημαίνοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης και την ανάγκη για μια νέα διεθνή προσπάθεια προς την ειρηνική επίλυση της επικίνδυνης αυτής σύγκρουσης, που έχει αποβεί η πιο φονική στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει αναδειχθεί σε κεντρική φιγούρα σε αυτές τις συνομιλίες, χρησιμοποιώντας την άμεση επαφή του με τους Πούτιν και Ζελένσκι για να πιέσει για την άμεση κατάπαυση του πυρός. Το κύριο μήνυμα του έχει ως στόχο τη σταθερότητα και την ειρηνική συνύπαρξη στην περιοχή, κάτι που αποτελεί κεντρική προγραμματική επιδίωξη της κυβέρνησής του, ιδίως ενόψει των εκλογών του 2024.
Στις 16 Μαΐου, πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες άμεσες διαπραγματεύσεις από τον Μάρτιο του 2022 στην Κωνσταντινούπολη. Αν και αυτά τα μίλια προόδου περιλάμβαναν συμφωνία για ανταλλαγή αιχμαλώτων, η επιθυμία για άμεση κατάπαυση του πυρός παραμένει μετέωρη, με την Ουκρανία να καταδικάζει τις «απαράδεκτες» απαιτήσεις της Ρωσίας, όπως η απόσυρση από κατεχόμενα εδάφη.
Ενίσχυση της Διπλωματικής Πίεσης
Η αμερικανική απάντηση στη σύγκρουση επιταχύνθηκε με τις δηλώσεις του Προέδρου Τραμπ μετά την επικοινωνία του με τον Πούτιν, τονίζοντας ότι οι δύο χώρες πρέπει να «αναλάβουν αμέσως διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός». Η στήριξη των Ευρωπαίων ηγετών προς αυτές τις προσπάθειες του Τραμπ ήταν καθοριστική, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για σε συνεχή εμπλοκή των ΗΠΑ.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μέσω ανάρτησής της στην πλατφόρμα “Χ”, ευχαρίστησε τον Τραμπ για τις «ακούραστες προσπάθειές του», αναδεικνύοντας τη δέσμευση της Ευρώπης να στηρίξει τον Ζελένσκι για μια «διαρκή ειρήνη». Παράλληλα, οι ηγέτες της Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας, είχαν ζητήσει μια 30ήμερη άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, προσπαθώντας να βρουν τη βάση για διαπραγματεύσεις.
Η στάση των ΗΠΑ, όπως διατυπώθηκε από τον Αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και την Εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λίβιτ, καταδεικνύει την αποφασιστικότητα αλλά και την απογοήτευση που προκύπτει από την παρατεταμένη αδράνεια των διαπραγματεύσεων. Ο Βανς δήλωσε ότι, ενώ οι ΗΠΑ είναι προσηλωμένες σε μια ειρηνική λύση, μπορεί να «αποχωρήσουν» από τη διαδικασία αν οι συζητήσεις δεν προχωρήσουν, προσδιορίζοντας ότι «Αυτός δεν είναι ο πόλεμός μας».
Παρά τις προκλήσεις και τις πολυάριθμες δυσκολίες, οι άμεσες συνομιλίες του Τραμπ με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, σε συνδυασμό με την προσφορά του Βατικανού να φιλοξενήσει διαπραγματεύσεις, υποδεικνύουν την πιθανότητα μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης για την αποκλιμάκωση της κατάστασης.
Ο Ζελένσκι, αν και εξέφρασε επικρίσεις για την αποστολή χαμηλού επιπέδου των Ρώσων στις διαπραγματεύσεις της Κωνσταντινούπολης, έχει δηλώσει την ετοιμότητά του για «γνήσια διπλωματία», επιμένοντας σε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός. Αυτή η θέση υποστηρίζεται επίσης από τους Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι έχουν απειλήσει με την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων αν η Ρωσία καθυστερήσει περαιτέρω.
Η παρουσία του Ζελένσκι στην ενθρόνιση του Πάπα Λέοντα XIV στην Ρώμη, όπου ο Πάπας πραγματοποίησε έκκληση για «δίκαιη και διαρκή ειρήνη», δεν έκανε παρά να ενισχύσει τα παγκόσμια διακυβεύματα της υπόθεσης. Οι διεθνείς ηγέτες κρατούν μια συγκρατημένη αισιοδοξία για τις διπλωματικές εξελίξεις, με η ελπίδα ότι η ενεργή εμπλοκή των ΗΠΑ και η ενιαία ευρωπαϊκή στήριξη προς την Ουκρανία θα μπορούν να ανοίξουν το δρόμο προς μια αληθινή ειρηνική λύση. Ωστόσο, η επιμονή του Πούτιν σε διαπραγματευμένους όρους και οι προειδοποιήσεις των ΗΠΑ για πιθανή αποδέσμευση υπογραμμίζουν την ευαίσθητη ισορροπία που πρέπει να παρακολουθούν οι εμπλεκόμενοι φορείς στην περιοχή.
