Η Οικονομική Επιρροή των Κυρώσεων της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο
Το Κοσσυφοπέδιο έχει υποστεί σοβαρές οικονομικές απώλειες, διαπιστώνοντας ότι έχει χάσει περισσότερα από 600 εκατομμύρια ευρώ σε εξωτερική χρηματοδότηση που σχετίζεται με έργα προστασίας του περιβάλλοντος και ενέργειας. Αυτή η κατάσταση προέκυψε μετά τις κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2023, σύμφωνα με μια έκθεση του GAP Institute, ενός τοπικού ινστιτούτου σκέψης.
Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου αμφισβητεί το ύψος των απωλειών. Ωστόσο, η συγκεκριμένη έκθεση παρέχει μια από τις πρώτες ανεξάρτητες αξιολογήσεις των συνεπειών των κυρώσεων, που επιβλήθηκαν για την ενισχυμένη εθνοτική ένταση στη βόρεια περιοχή της χώρας, όπου οι Σέρβοι αποτελούν τη πλειοψηφία, όπως αναφέρει το Reuters.
Σύμφωνα με την έκθεση του GAP Institute, «τα μέτρα αυτά είχαν σημαντικές οικονομικές και αναπτυξιακές συνέπειες, κοστίζοντας στο Κοσσυφοπέδιο περίπου 613,4 εκατομμύρια ευρώ σε ανασταλμένα ή επ’ αόριστον αναβληθέντα έργα». Τα κεφάλαια αυτά συνδέονται με διάφορους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς, οι οποίοι έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου μετά την απόκτηση της ανεξαρτησίας του από τη Σερβία το 2008.
Οι τομείς που πλήττονται περισσότερο είναι κυρίως η ενέργεια και το περιβάλλον, όπου έχουν δεσμευτεί περισσότερα από 460 εκατομμύρια ευρώ. Αυτή η κατάσταση αποτελεί σοβαρό πλήγμα για μια χώρα που πρέπει επειγόντως να μειώσει την εξάρτησή της από την παραγωγή ενέργειας με καύση άνθρακα, υπογραμμίζει το Reuters.
Νωρίτερα φέτος, το Reuters είχε επισημάνει τουλάχιστον 150 εκατομμύρια ευρώ σε δεσμευμένα κεφάλαια. Παρόλα αυτά, η ΕΕ δεν έχει μέχρι σήμερα παρέχει συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με την κατάσταση.
Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου έχει αμφισβητήσει τους αριθμούς της έκθεσης. Ένας εκπρόσωπος δήλωσε στο Reuters ότι, εκτός από τα 7,1 εκατομμύρια ευρώ που αναγνωρίζουν ως απώλειες λόγω λήξης συμβάσεων, τα υπόλοιπα κεφάλαια «ούτε χάθηκαν ούτε κινδυνεύουν», διότι θα επαναχρησιμοποιηθούν μόλις οι κυρώσεις αρθούν.
Η Κάγια Κάλας, επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι το μπλοκ θα αρχίσει να άρει τις κυρώσεις «σταδιακά», υπό την προϋπόθεση ότι το Κοσσυφοπέδιο θα λάβει μέτρα για την επίλυση των εντάσεων στην περιοχή του βορά. Ένας ανώτερος διπλωμάτης δήλωσε στο Reuters ότι η ΕΕ θα αρχίσει να παρέχει τεχνική βοήθεια για έργα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ τις επόμενες εβδομάδες, αλλά επί του παρόντος δεν υπάρχουν σχέδια για την παροχή νέων κεφαλαίων.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το Κοσσυφοπέδιο δεν αναγνωρίζεται ως κράτος από ορισμένα μέλη της ΕΕ, γεγονός που καθιστά την άρση των κυρώσεων πιο δύσκολη. Μια σταδιακή άρση δεν θεωρείται σημαντική, και είναι πολύ απίθανο η ΕΕ να προχωρήσει με τη χρηματοδότηση αμέσως.
Το Κοσσυφοπέδιο συνεχίζει να στοχεύει στην ένταξή του στην ΕΕ, αλλά αυτή η διαδικασία έχει επιβραδυνθεί, κυρίως λόγω της στάσης του πρωθυπουργού Άλμπιν Κούρτι, ο οποίος έχει εντείνει τις εντάσεις στο βορρά, κλείνοντας συστηματικά σερβικά ιδρύματα, απαγορεύοντας τη χρήση του σερβικού δηναρίου πέρα από τα σύνορα, και εμποδίζοντας το εμπόριο, όπως αναφέρει το Reuters.