Αξιολόγηση της Ελληνικής Οικονομίας: Συμβολές από Fitch και Scope
Μετά την επιτυχία των τριών διαδοχικών αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους Moody’s, DBRS και S&P, η διαδικασία αξιολόγησης των πιστοληπτικών ικανοτήτων της χώρας ολοκληρώνεται εντός των επόμενων εβδομάδων. Οι ανακοινώσεις αυτές, που αναμένονται να λάβουν χώρα το πρώτο εξάμηνο του 2025, προμηνύουν σημαντικές εξελίξεις για την Ελλάδα.
Η επόμενη αξιολόγηση θα διενεργηθεί από τον Fitch την Παρασκευή, 16 Μαΐου, με τον Scope να ακολουθεί δύο εβδομάδες αργότερα, στις 30 Μαΐου. Οι αξιολογήσεις αυτές αναμένονται σε ένα θετικό οικονομικό κλίμα, με τις προβλέψεις να δείχνουν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2025 θα υπερβαίνει τον αντίστοιχο της Ευρωζώνης. Παράλληλα, τα πρωτογενή πλεονάσματα της χώρας αναμένονται επιπλέον υψηλότερα από τους προκαθορισμένους στόχους, κυρίως λόγω των αυξημένων εσόδων από μέτρα κατά της φοροδιαφυγής.
Ο Fitch παραχώρησε στην Ελλάδα τη βαθμίδα BBB- με σταθερές προοπτικές τον Νοέμβριο του 2023. Παρά τις θετικές δυναμικές, δεν προχώρησε σε επιπλέον αναβάθμιση κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Αντίθετα, ο S&P, ο οποίος ανέθεσε επίσης τη βαθμίδα BBB στην Ελλάδα λίγο πριν από τον Fitch τον Οκτώβριο του 2023, προχώρησε στην αναβάθμιση των προοπτικών της χώρας σε θετικές. Στην πρόσφατη αναθέρμανση του Απριλίου, ο S&P αναβάθμισε το αξιόχρεο σε BBB, γεγονός που πιστοποιείται και από τον DBRS και τον Scope, οι οποίοι είχαν προηγηθεί στην αναβάθμιση. Και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης έχουν σημειώσει τη ταχύτερη από την αναμενόμενη μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Τα έσοδα που προκύπτουν από μέτρα κατά της φοροδιαφυγής, όπως η υποχρεωτική σύνδεση ταμειακών μηχανών με POS και η υποχρεωτική χρήση POS από όλες τις επαγγελματικές ομάδες, έχουν πλέον μόνιμο χαρακτήρα. Αυτό διευκολύνει σημαντικά τη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, όπως διαλαμβάνεται και στην ανακοίνωση του S&P. Ο οίκος τόνισε την αταλάντευτη δημοσιονομική πειθαρχία της Ελλάδας, αναγνωρίζοντας παράλληλα τη θετική συμβολή της ανάπτυξης στα δημόσια έσοδα. Η δημοσιονομική ευελιξία που κατέχει η κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα για τη λήψη επιλεκτικών μέτρων που θα ενισχύσουν περαιτέρω την οικονομία.
Σημαντική είναι η διαπίστωση της Eurostat ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας το προηγούμενο έτος ανήλθε στο 4,8%, διπλάσιο δηλαδή από τον αρχικό στόχο. Αυτή η είδηση ενισχύει ακόμη περισσότερο τις προσδοκίες σχετικά με τη μείωση του δημόσιου χρέους, θέμα που θα απασχολήσει αναμφίβολα τις επικείμενες αξιολογήσεις από τον Fitch και τον Scope, αλλά και τις επόμενες αναθεωρήσεις του β’ εξαμήνου.
Η κυβέρνηση, καθώς και ο ΟΔΔΗΧ, πραγματοποιούν κινήσεις που αποσκοπούν στην πρόωρη αποπληρωμή δανείων που προήλθαν από το πρώτο μνημόνιο. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, επισήμανε ότι η αποπληρωμή αυτή θα γίνει νωρίτερα έως το 2031, αντί του 2041, προβλέποντας καταβολές ύψους 31,6 δις ευρώ, συν τις 21,3 δις ευρώ που έχουν ήδη αποπληρωθεί νωρίτερα. Αυτή η κίνηση, εκτός από τη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών, στέλνει και ένα ισχυρό μήνυμα ασφάλειας προς τους οίκους αξιολόγησης, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα.
Η διαρκής μείωση των περιθωρίων (spreads) των ελληνικών κρατικών ομολόγων σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης καταδεικνύει τις θετικές προοπτικές του ελληνικού δημόσιου χρέους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα spreads είναι πολύ χαμηλότερα από χώρες με μικρότερο χρέος και υψηλότερη πιστοληπτική ικανότητα, δείχνοντας την επιτυχία της ελληνικής οικονομίας στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις αγορές.