Ουναλάσκα: Το Ιστορικό νησί με Ρωσικές Ρίζες
Δύο ηγέτες που αυτοπροσδιορίζονται ως «άλφα» (Alpha males) κυριαρχούν στην παγκόσμια σκηνή το τελευταίο διάστημα. Από τη μία πλευρά, ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, εμφανίζεται να έχει τη διάθεση να προωθήσει μια συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία, φιλοδοξώντας να γίνει παγκόσμιος ειρηνοποιός. Από την άλλη, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, ένας στρατηγικός και χειριστικός πολιτικός, προσπαθεί να ενισχύσει το «εγώ» του Τραμπ, ελπίζοντας να τον πείσει να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας νέας, συναλλακτικής παγκόσμιας τάξης.
Η τρέχουσα αλλαγή στις σχέσεις αυτών των δύο ανδρών και των χωρών τους, ΗΠΑ και Ρωσίας, μας ενέπνευσε να ανατρέξουμε στο παρελθόν και να θυμηθούμε την ιστορία ενός νησιού που ανήκε κάποτε στη Ρωσία, το Ουναλάσκα.
Η νήσος Ουναλάσκα αποτελεί μέρος του Αρχιπελάγους των Αλεούτιων στην Αλάσκα και ανήκε προηγουμένως στη Ρωσική Αυτοκρατορία μέχρι την αγορά της Αλάσκας από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1867. Το νησί φημίζεται για το σκληρό του κλίμα, την πλούσια ιστορία και τη στρατηγική του θέση που το καθιστά γέφυρα μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Ασίας.
Στο πέρασμα των χρόνων, το Ουναλάσκα υπήρξε διάδρομος ρωσικής επιρροής και αμερικανικών στρατιωτικών δραστηριοτήτων, κυρίως στον τομέα της αλιείας. Η σημαντική ιστορική σύνδεση του νησιού με τη Ρωσία αποδεικνύει τη γεωπολιτική του σημασία στο σύγχρονο κόσμο.
Η Ιστορική Εξέλιξη του Νησιού
Το απομονωμένο Ουναλάσκα είναι το σημείο όπου ο βόρειος Ειρηνικός Ωκεανός συναντά το Βερίγγειο Πορθμό, δημιουργώντας μια περιοχή-σύνορο μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Σιβηρίας. Απέχει δυτικά της Χαβάης και η στρατηγική του θέση στο διαχωριστικό σημείο της Ανατολικής Ασίας το καθιστά μία από τις πιο απομακρυσμένες κοινότητες στην Αλάσκα.
Ως μέλος των Αλεούτιων Νήσων — ενός ηφαιστειογενούς αρχιπελάγους 1.100 μιλιών, που εκτείνεται στα 600 μίλια από τη Χερσόνησο Καμτσάτκα της Ρωσίας — η Ουναλάσκα χαρακτηρίζεται από ακραία κλίματα, δεύτερα μόνο στις πολικές περιοχές. Οι σφοδρές και συχνά απόκρημνες ακτές της προσθέτουν στον άγριο χαρακτήρα του νησιού, ενώ η απουσία δέντρων σηματοδοτεί το σκληρό τοπίο.
Η γεωγραφική θέση των Αλεούτιων στο Δαχτυλίδι της Φωτιάς του Ειρηνικού, μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές του πλανήτη, οδηγεί σε καθημερινές σεισμικές δραστηριότητες. Μάλιστα, πάνω από τα μισά από τα 70 ηφαίστεια του αρχιπελάγους, περιλαμβανομένου του ενεργού ηφαιστείου Μακούσιν, έχουν εκραγεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 250 ετών.
Περίπου 4.200 κάτοικοι ζουν σήμερα στο Ουναλάσκα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι ψαράδες και μέλη της αυτόχθονης φυλής Ουνανγκάξ (Unangax), οι οποίοι είναι γνωστοί ως Αλεούτοι. Οι Ουνανγκάξ ζουν στο αρχιπέλαγος και στην Αλάσκα για τουλάχιστον 9.000 χρόνια, αναπτύσσοντας έναν τρόπο ζωής που στηρίζεται στους φυσικούς πόρους της ξηράς και της θάλασσας. Δυστυχώς, ο πληθυσμός τους μειώθηκε δραματικά λόγω ασθενειών και πολιτισμικών αλλαγών λόγω αποικιοκρατίας, με μόλις 2.000 να διατηρούν τη ζωή τους στην Αλάσκα και τις Αλεούτιες Νήσους.
Το Ουναλάσκα: Ρωσικές Ρίζες στην Αμερικανική Γη
Το Ουναλάσκα υπήρξε ιστορικά και κατοικία Ρώσων. Ξεκινώντας από την εξερεύνηση των Αλεούτιων Νήσων το 1741 από τον Δανό εξερευνητή Βίτους Μπέρινγκ και τον Ρώσο συνεργάτη του Αλεξέι Τσίρικοφ, οι Ρώσοι γουνέμποροι κατέκλυσαν το αρχιπέλαγος κυνηγώντας θαλάσσιες ενυδρίδες και γούνινες φώκιες.
Το 1759, ιδρύθηκε ρωσικός οικισμός στην Ουναλάσκα, και στα τέλη του 18ου αιώνα, τα νησιά αναγνωρίστηκαν επίσημα ως αποικία της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και μέχρι σήμερα, οι κάτοικοι διατηρούν ρωσικά επίθετα. Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, ακολουθώντας τους κυνηγούς γούνας, ιδρύει ναούς και προσηλυτίζει πολλούς Ουνανγκάξ στον Χριστιανισμό. Παρά την αγορά της Αλάσκας από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1867, η ρωσική ορθόδοξη κληρονομιά παρέμεινε ισχυρή.
Ο Ναός της Αγίας Αναλήψεως στο Ουναλάσκα, που ανασυντίθεται το 1896 στην αρχική του τοποθεσία (από το 1824), είναι ο αρχαιότερος ρωσικός ορθόδοξος ναός σχήματος σταυρού στη Βόρεια Αμερική και φιλοξενεί ανεκτίμητα ρωσικά κειμήλια, μεταξύ των οποίων και δωρεές της Μεγάλης Αικατερίνης.
Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ είχαν μέτρια εμπορική και στρατιωτική παρουσία στις Αλεούτιες Νήσους. Δεδομένου του μικρού τους αποστάσεως από την Ανατολική Ασία, το Ουναλάσκα αντιμετώπιζε διαρκή κίνδυνο επιθέσεων, όπως αποδείχθηκε μετά τον βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ από την Ιαπωνία. Στις 3 και 4 Ιουνίου του 1942, ιαπωνικά αεροπλάνα επιτέθηκαν στο Ντάτς Χάρμπορ στην πόλη του Ουναλάσκα, με 50 θεςώματα.
Λίγες μέρες αργότερα, ιαπωνικές δυνάμεις βασίστηκαν στα νησιά Κίσκα και Άττου, σηματοδοτώντας την πρώτη εισβολή σε αμερικανικό έδαφος από το 1812. Οι μάχες για την ανακατάληψη των νησιών προκάλεσαν χιλιάδες θανάτους, πολλές φορές εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών.
Μετά τον πόλεμο, το Ουναλάσκα μετατράπηκε σε κέντρο της αμερικανικής αλιείας, ρόλο που διατηρεί έως σήμερα. Το λιμάνι Ντάτς Χάρμπορ φιλοξενεί το μεγαλύτερο εμπορικό αλιευτικό λιμάνι στις ΗΠΑ, με 400 σκάφη από 14 χώρες να αποβιβάζουν εκατοντάδες εκατομμύρια λίβρες ψαριών ετησίως. Ο μπακαλιάρος Αλάσκας (pollock) αποτελεί το 80% της παραγωγής θαλασσινών στο νησί και χρησιμοποιείται σε προϊόντα όπως φιλέτα ψαριού και surimi (απομίμηση καβουριού).
Πέρα από την αλιεία, τα πλούσια νερά του Ουναλάσκα φιλοξενούν ποικιλία θαλάσσιων θηλαστικών, όπως όρκες, φώκιες και φάλαινες, ενώ οι απόκρημνες ακτές των Αλεούτιων είναι καταφύγιο για εκατομμύρια θαλασσοπούλια. Οι επισκέπτες που εξερευνούν τα μονοπάτια του Ουναλάσκα ανακαλύπτουν απομακρυσμένες περιοχές του νησιού, ανακαλύπτοντας την εξαιρετική ομορφιά της φυσικής του κλίσης παρά την σκληρότητα του τοπίου.
Πληροφορίες από BBC
