Πορεία Μνήμης για τη Σφαγή της Σρεμπένιτσα
Χιλιάδες πολίτες ξεκίνησαν μία μακρά πορεία στα δάση της Βοσνίας ακλουθώντας τα βήματα των ανδρών και εφήβων που προσπαθούσαν να διαφύγουν από την φρίκη της Σρεμπρένιτσα τον Ιούλιο του 1995. Κάθε χρόνο, αυτή η «πορεία για την ειρήνη» διανύει απόσταση 100 χιλιομέτρων από τη Σρεμπρένιτσα, όπου οι σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας είχαν διαπράξει μία από τις πιο φρικτές σφαγές της σύγχρονης ιστορίας, μέχρι το χωριό Νεζούκ, σχεδόν 30 χιλιόμετρα μακριά, όπου κατάφεραν να φθάσουν οι πρώτοι επιζώντες.
Στις 11 Ιουλίου 1995, αφού κατέλαβαν αυτή την πόλη θύλακα που είχε κηρυχθεί «ζώνη προστασίας του ΟΗΕ» και όπου βρίσκονταν 40.000 καταδιωγμένοι πρόσφυγες, οι σερβικές δυνάμεις, υπό την διοίκηση του στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς, προχώρησαν σε μαζικές εκτελέσεις. Η σφαγή της Σρεμπρένιτσα αναγνωρίστηκε ως γενοκτονία από τη διεθνή δικαιοσύνη και αποτελεί το μοναδικό έγκλημα του πολέμου στη Βοσνία (1992-1995) που έχει καταδικαστεί με αυτόν τον τρόπο.
Μεταξύ των συμμετεχόντων στην πορεία βρίσκεται και ο Αμίρ Κούλαγκλιτς, 65 ετών, πρώην στρατιώτης του βοσνιακού στρατού, ο οποίος αναβιώνει τη μνήμη από την εποχή που κατάφερε να διαφύγει από την εφιαλτική κατάσταση της Σρεμπρένιτσα. «Για μένα, η πορεία διήρκεσε επτά μέρες και οκτώ νύκτες. Οι περισσότεροι από εμάς που κάναμε αυτόν τον δρόμο, δεν είχαμε άλλο σκοπό από το να επιβιώσουμε και να ξαναβρούμε τις οικογένειές μας», εξηγεί. Ο Κούλαγκλιτς ήταν ένας από τους πρώτους που έφτασαν στο Νεζούκ, στη διάρκεια που οι πρόσφυγες σχημάτιζαν μια φάλαγγα μήκους 11 χιλιομέτρων. Δυστυχώς, ο πατέρας του και πολλά άλλα μέλη της οικογένειάς του δεν επέζησαν.
Η Ελβίζα Μάσιτς, το ίδιο ανατριχιαστική ιστορία, θρηνεί τον πατέρα της και ένα σύνολο ανδρών της οικογένειάς της που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της σφαγής. «Βρήκαμε κάποια λείψανα, μερικά οστά, και τα ενταφιάσαμε. Από τον πατέρα μου δεν βρήκαμε ποτέ τίποτε», δηλώνει η 37χρονη γυναίκα.
Αν και οι διεθνείς οργανισμοί δικαιοσύνης έχουν καταδικάσει σε ισόβια κάθειρξη τους Ράτκο Μλάντιτς και Ράντοβαν Κάρατζιτς για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία, οι απόψεις που αμφισβητούν τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα εξακολουθούν να κυριαρχούν σε ορισμένες περιοχές της Βοσνίας και της Σερβίας. Ο Αμίρ Κούλαγκλιτς ελπίζει ότι οι νέες γενιές Σέρβων θα αναγνωρίσουν τα γεγονότα που συνέβησαν τότε και θα ζητήσουν συγγνώμη για ό,τι διαπράχθηκε.
«Θα συγχωρήσουμε και θα προσπαθήσουμε να χτίσουμε μια νέα Σρεμπρένιτσα, μία πόλη της ειρήνης, της ανοχής και του σεβασμού», προσθέτει.
Οι πεζοπόροι αναμένεται να φτάσουν την Πέμπτη στο μνημείο της Σρεμπρένιτσα-Ποτοτσάρι, όπου είναι θαμμένα περίπου 7.000 θύματα της γενοκτονίας. Εκεί θα συμμετάσχουν στις τελετές μνήμης, κατά τη διάρκεια των οποίων θα ενταφιαστούν τα λείψανα επτά ακόμη θυμάτων, περιλαμβανομένων δύο 19χρονων νέων και μίας 67χρονης γυναίκας.
