Σημαντικές Διαπραγματεύσεις για το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν ολοκλήρωσαν χθες, Κυριακή, στη Μούσκατ τον τέταρτο κύκλο διαπραγματεύσεων σχετικά με το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Παρά την απουσία σημαντικής προόδου, οι διαπραγματεύσεις χαρακτηρίστηκαν από συγκρατημένη αισιοδοξία.

Το φόντο των συζητήσεων περιλαμβάνει την αντίθεση της Ουάσιγκτον στον εμπλουτισμό ουρανίου από τους Ιρανούς επιστήμονες. Οι δύο πλευρές εκπροσωπήθηκαν από τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, και τον ειδικό απεσταλμένο της αμερικανικής προεδρίας για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, οι οποίοι διεξήγαγαν συνομιλίες μέσω του σουλτανάτου του Ομάν, το οποίο λειτουργεί ως μεσολαβητής.

Η τρέχουσα φάση των συνομιλιών έρχεται ενόψει της περιοδείας του Αμερικανού προεδρικού αξιωματούχου στη Μέση Ανατολή, που είναι προγραμματισμένη από τις 13 έως τις 16 Μαΐου, με επίσκεψη σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ο κ. Αραγτσί δήλωσε ότι «οι διαπραγματεύσεις ήταν πιο σοβαρές και χωρίς περιστροφές από προηγούμενους κύκλους», επισημαίνοντας την πρόοδο, και από την πλευρά του, Αμερικανός αξιωματούχος αναφέρθηκε πως οι ΗΠΑ είναι «ενθαρρυμένες και περιμένουν με ανυπομονησία την επόμενη συνάντηση». Ωστόσο, η θέση της Τεχεράνης για τον εμπλουτισμό ουρανίου παραμένει σταθερή, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι «δεν υπάρχει χώρος για συμβιβασμό» σε αυτό το ζήτημα.

Η Ιρανική Δημοκρατία προς το παρόν εμπλουτίζει το ουράνιο σε ποσοστό 60%, υπερβαίνοντας κατά πολύ το όριο του 3,67% που προσδιορίζεται από τη διεθνή συμφωνία του 2015. Σημαντικές κυβερνήσεις, όπως οι Δυτικές Δυνάμεις και το Ισραήλ, παρακολουθούν με ανησυχία την κατάσταση, πιστεύοντας ότι η Ισλαμική Δημοκρατία έχει στοχοθετήσει την απόκτηση πυρηνικών όπλων – κάτι που η Τεχεράνη αρνείται κατηγορηματικά.

Διαρκής Επικινδυνότητα και Στρατηγικές Αντιπαραθέσεις

Το Ιράν έχει επανειλημμένα υποστηρίξει το κυριαρχικό του δικαίωμα να διαθέτει πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς. Ο πρόεδρος της χώρας, Μασούντ Πεζεσκιάν, δήλωσε ότι η απαίτηση για διάλυση των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων είναι «απαράδεκτη» και ότι η χώρα δεν θα αποκηρύξει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Η κουβέντα γύρω από τις διαπραγματεύσεις έχει επηρεαστεί από τις δηλώσεις του κ. Γουίτκοφ ότι η Ουάσιγκτον είναι αντίθετη σε οποιονδήποτε εμπλουτισμό, υπογραμμίζοντας ότι οι ιρανικές εγκαταστάσεις πρέπει να κλείσουν. Η διαπραγματευτική διαδικασία έχει ως στόχο την αποτροπή της απόκτησης ενός πυρηνικού οπλοστασίου από το Ιράν, σε αντάλλαγμα της άρσης ορισμένων κυρώσεων που πλήττουν τη ιρανική οικονομία.

Οι έμμεσες συνομιλίες, που ξεκίνησαν στις 12 Απριλίου, είναι οι πρώτες αυτού του επιπέδου από την μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από την προηγούμενη συμφωνία το 2018, και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να επιδιώξουν λογικές και ρεαλιστικές λύσεις για τις αποκλίσεις τους. Οι διαπραγματεύσεις, που θα μπορούσαν να κρίνουν την πορεία της διεθνούς ασφάλειας, συνεχίζονται με έντονη προσοχή από τη διεθνή κοινότητα.

Το Ισραήλ, από την πλευρά του, επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του σχετικά με την ιρανική πυρηνική απειλή, κατατάσσοντας τη χώρα ως «το πιο επικίνδυνο καθεστώς στον κόσμο». Η παρακολούθηση της εξελισσόμενης κατάστασης παραμένει κρίσιμη για την διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.