Με αφορμή την Ημέρα Προστασίας Δεδομένων στις 28 Ιανουαρίου, η Kaspersky αναδεικνύει τους συμβιβασμούς στην πολιτική απορρήτου που επιβάλλουν οι δημοφιλείς και ευρέως χρησιμοποιούμενες εφαρμογές, οι οποίοι συχνά περνούν απαρατήρητοι από τους χρήστες.
Πρόκειται για εφαρμογές μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και άλλες, όπως εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου, φυσικής κατάστασης και παρακολούθησης υγείας. Αν και αυτές οι εφαρμογές διευκολύνουν τους χρήστες, συχνά αυτό γίνεται με αντάλλαγμα τη συλλογή και την κοινοποίηση τεράστιων ποσοτήτων προσωπικών δεδομένων, εκθέτοντας τους χρήστες σε εκτεταμένο διαμοιρασμό πληροφοριών και άλλους πιθανούς κινδύνους ασφάλειας.
Μόνο το 2024, η Kaspersky εντόπισε πάνω από 49 δισεκατομμύρια περιπτώσεις web trackers που συλλέγουν δεδομένα συμπεριφοράς χρηστών παγκοσμίως. Η αυξανόμενη παρακολούθηση δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης και προγνωστικών αναλύσεων, καθιστούν τους κινδύνους για την προστασία της ιδιωτικότητας πιο σοβαρούς από ποτέ.
Εφαρμογές που «τρέφονται» από τα δεδομένα σας
Πολλές από τις εφαρμογές που χρησιμοποιούμε καθημερινά, συχνά χωρίς δεύτερη σκέψη, συγκεντρώνουν αθόρυβα ευαίσθητες πληροφορίες. Εφαρμογές κοινωνικών μέσων, όπως το TikTok, το Instagram και το Threads, συλλέγουν συνεχώς δεδομένα σχετικά με την τοποθεσία, τις συνήθειες περιήγησης και ακόμη και τα φωνητικά μηνύματα των χρηστών.
Εφαρμογές κοινωνικών βίντεο ή φωτογραφιών, χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να αναλύσουν τις φωτογραφίες και τα βίντεο που ανεβάζουν οι χρήστες, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες όπως η γεωγραφική τους θέση. Ακόμα και οι εφαρμογές αγορών δημιουργούν λεπτομερή προφίλ των χρηστών, συλλέγοντας πληροφορίες για τις αγορές τους, την τοποθεσία τους και τις συνήθειές τους, τόσο online όσο και offline.
Επιπλέον, οι εφαρμογές υγείας και φυσικής κατάστασης συλλέγουν εξαιρετικά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, όπως μετρήσεις υγείας και καθημερινές ρουτίνες, διαμορφώνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα των συνηθειών και της ζωής των χρηστών.
«Ενώ η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας, είναι εύκολο για τους χρήστες να παρασυρθούν από νέες εφαρμογές και gadgets χωρίς να λάβουν υπόψη τις παραχωρήσεις που πρέπει να κάνουν στην πολιτική απορρήτου των συσκευών τους για να τα αποκτήσουν», σχολιάζει η Anna Larkina, ειδικός σε θέματα ασφάλειας και απορρήτου της Kaspersky. «Πολλές εφαρμογές έχουν σχεδιαστεί για να μας εντυπωσιάζουν με την ευκολία και τις λειτουργίες που υποστηρίζονται από AI, αλλά κάτω από την επιφάνεια συχνά εμπλέκονται σε αδιάκοπη συλλογή δεδομένων, την οποία οι περισσότεροι χρήστες αγνοούν. Κοιτώντας μπροστά, ο πολλαπλασιασμός των έξυπνων συσκευών και των εφαρμογών που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη θα καταστήσει ακόμη πιο δύσκολο να διακρίνουμε ποιος έχει πρόσβαση στα δεδομένα μας και για ποιον σκοπό. Υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένας κόσμος όπου το απόρρητο δεν είναι πλέον προεπιλογή, αλλά πολυτέλεια. Είναι σημαντικό οι χρήστες να κάνουν ένα βήμα πίσω, να ελέγχουν τις άδειες και να απαιτούν διαφάνεια πριν δώσουν στις εφαρμογές πρόσβαση στην προσωπική τους ζωή».
Πώς να προστατέψετε το απόρρητό σας
Η Kaspersky προτείνει τα ακόλουθα πέντε βήματα στο πλαίσιο της Ημέρας Προστασίας Δεδομένων:
- Έλεγχος αδειών εφαρμογών: Απενεργοποιείτε πάντα τα περιττά δικαιώματα (π.χ. πρόσβαση στην τοποθεσία για εφαρμογές που δεν τη χρειάζονται). Μην αποδέχεστε τυφλά τις άδειες κατά την εγκατάσταση και απορρίπτετε αυτές που φαίνονται υπερβολικές.
- Χρησιμοποιήστε εργαλεία που εστιάζουν στο απόρρητο: Εγκαταστήστε ένα VPN για να κρύψετε τη διεύθυνση IP σας και να αλλάξετε την εικονική τοποθεσία σας. Επιπλέον, προτιμήστε ανώνυμες μεθόδους πληρωμής και προγράμματα περιήγησης που προστατεύουν το απόρρητο για ευαίσθητες συναλλαγές.
- Ζητήστε από τις εφαρμογές να μην παρακολουθούν: Ενεργοποιήστε τη ρύθμιση “Do Not Track” στη συσκευή σας και σε μεμονωμένες εφαρμογές. Χρησιμοποιήστε μια λύση ασφαλείας με τη λειτουργία “Do Not Track” για να περιορίσετε περαιτέρω την παρακολούθηση.
- Αποφύγετε το δημόσιο Wi–Fi: Τα δημόσια ή ψεύτικα ανοιχτά δίκτυα Wi-Fi μπορούν να εκθέσουν τα δεδομένα σας. Όπου είναι δυνατόν, προσπαθήστε να αποφεύγετε τη χρήση τους. Αν χρειαστεί να συνδεθείτε, χρησιμοποιήστε ένα VPN για μεγαλύτερη ασφάλεια.
- Ελέγξτε τις ρυθμίσεις εφαρμογών: Πραγματοποιήστε έναν ενδελεχή έλεγχο απορρήτου στις εφαρμογές σας και προσαρμόστε τις ρυθμίσεις όπου απαιτείται. Απεγκαταστήστε τυχόν εφαρμογές που δεν χρησιμοποιείτε πλέον. Πολλοί χρήστες smartphone έχουν δεκάδες εφαρμογές, αλλά συνήθως χρησιμοποιούν μόνο λίγες καθημερινά.
Λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα για την προστασία του απορρήτου σας, μπορείτε να απολαμβάνετε τα οφέλη της τεχνολογίας χωρίς να θέτετε σε κίνδυνο τα προσωπικά σας στοιχεία.
