Πολιτικές τριβές στη Γερμανία για τον αποκλεισμό Ρώσων και Λευκορώσων διπλωματών
Η Bundestag, το γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο, ανακοίνωσε ότι θα αποκλείσει τους πρέσβεις της Ρωσίας και της Λευκορωσίας από μια ειδική συνεδρίαση που θα πραγματοποιηθεί στις 8 Μαΐου, με αφορμή την 80ή επέτειο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η απόφαση αυτή ανακοινώθηκε από εκπρόσωπο του κοινοβουλίου και έρχεται σε μια περίοδο έντονων συζητήσεων γύρω από τη συμβολή της Ρωσίας στην απελευθέρωση της Ευρώπης από την ναζιστική κατοχή.
Η τρέχουσα χρονιά είναι ιδιαίτερα φορτισμένη, καθώς το κλίμα συζητήσεων γύρω από την πολιτική της Γερμανίας για τη Ρωσία εντείνεται. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιδιώκει να αναδείξει την κληρονομιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ως δικαιολογία για τις σύγχρονες στρατηγικές του στην Ουκρανία. Οι διαφωνίες αυτές έχουν επιδεινωθεί από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την εμπλοκή Ρώσων αξιωματούχων σε κρατικές εκδηλώσεις.
Η απόφαση της Bundestag ακολουθεί σύσταση του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας, το οποίο προειδοποίησε να μην προσκληθούν εκπρόσωποι των δύο κρατών, εκφράζοντας ανησυχίες για τις υπερβολικές πολιτικές διαστάσεις που μπορεί να πάρουν οι εκδηλώσεις μνήμης. Αν και οι υπόλοιποι ξένοι διπλωμάτες είχαν λάβει προσκλήσεις, η Bundestag τόνισε ότι ακολούθησε το πρωτόκολλο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Οι επίσημοι εκπρόσωποι άλλων χωρών θα παρευρεθούν στην εκδήλωση, η οποία θα γίνει στην αίθουσα της ολομέλειας της Bundestag και θα τιμήσει την ολοκλήρωση της ναζιστικής επέμβασης στην Ευρώπη. Αντίθετα, οι καλεσμένοι από το εξωτερικό δεν θα προσκληθούν, γεγονός που υπογραμμίζει τη διαχωριστική γραμμή που έχουν επιλέξει οι γερμανικές αρχές.
Ο Ουκρανός πρέσβης στη Γερμανία, Ολέκσι Μακέγιεφ, ανακοίνωσε ότι θα παρευρεθεί στην εκδήλωση και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απόφαση της Bundestag να αποκλείσει τον Ρώσο πρέσβη. Η επιλογή αυτή έχει προκαλέσει αναστάτωση και επικρίσεις από τη ρωσική κυβέρνηση, καθώς η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, καταδίκασε τον αποκλεισμό, χαρακτηρίζοντάς τον ως προσβολή προς τους «ιδεολογικούς κληρονόμους» του ναζιστικού καθεστώτος.
Σε αναφορά που έκανε ο Ρώσος πρέσβης στη Γερμανία, Σεργκέι Νετσάγιεφ, σημείωσε ότι συμμετείχε σε εκδήλωση μνήμης κοντά στο Βερολίνο που έγινε για να τιμήσει τη Μάχη στα Υψώματα Ζέελοβ, μια από τις κρίσιμες μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια αυτής της εκδήλωσης, υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με την παρουσία Ρώσων διπλωματών, ενώ διοχετεύτηκαν σχόλια ότι η Ρωσία μπορεί να προσπαθήσει να αξιοποιήσει τέτοιες περιστάσεις για να δικαιολογήσει τις επιθετικές της ενέργειες στην Ουκρανία.
Με αφορμή τη δήλωση του Ρώσου πρέσβη, ο Ουκρανός πρέσβης Μακέγιεφ αντέτεινε ότι η παρουσία του Νετσάγιεφ εντός μνημείου αφιερωμένου στα θύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συνιστά προσβολή, δεδομένου των πρόσφατων καταστροφικών βομβαρδισμών που ευθύνονται οι ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία, οι οποίοι είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια αθώων ζωών, περιλαμβανομένων παιδιών.
Η απόφαση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών να αποκλείσει Ρώσους εκπροσώπους από τις εκδηλώσεις μνήμης καταδεικνύει τη σοβαρότητα με την οποία προσεγγίζουν τις διεθνείς σχέσεις οι γερμανικές αρχές. Στο εσωτερικό της Γερμανίας, όμως, έχουν εκφραστεί ανησυχίες για το κατά πόσο είναι σωστό ή ηθικό να αποκλείονται διπλωμάτες από τέτοιες τελετές, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ιστορική μνήμη.
Απόψεις εντός της γερμανικής κυβέρνησης διίστανται, καθώς ορισμένοι βουλευτές διαμαρτυρήθηκαν σχετικά με τη σύσταση του υπουργείου, χαρακτηρίζοντάς την ως μη φιλική ενεργεια προς τους απογόνους στρατιωτών που έχουν πέσει κατά τη διάρκεια του πολέμου. Παρά τις εντάσεις αυτές, η γερμανική κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να διατηρήσει την απόφασή της, προκειμένου να αποφευχθούν οι πολιτικές εκμεταλλεύσεις της ιστορίας από τη ρωσική πλευρά.
