Η εξάπλωση του θανατηφόρου μύκητα στην Ευρώπη λόγω της κλιματικής αλλαγής

Ένας θανατηφόρος μύκητας γνώρισε ραγδαία εξάπλωση σε νέες περιοχές της Ευρώπης, αποτέλεσμα της αύξησης της θερμοκρασίας, όπως επισημαίνει πρόσφατη μελέτη σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Ο ασπέργιλλος (aspergillus), που είναι γνωστός για την ικανότητά του να προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα, ενδέχεται να μολύνει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, καθώς επεκτείνεται προς πιο βόρεια κράτη της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής.

Ο Νόρμαν βαν Ριν, ερευνητής στο Wellcome Trust του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και συν-συγγραφέας της μελέτης, εκφράζει ανησυχία, δηλώνοντας ότι η ανθρωπότητα πλησιάζει σε ένα σημείο καμπής όσον αφορά τη διάδοση μυκητιακών παθογόνων οργανισμών, οι οποίοι ευδοκιμούν σε πληθώρα περιβαλλόντων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών χώρων κατοικιών.

Σύμφωνα με τον ερευνητή, οι μυκητιασικές λοιμώξεις πιθανώς θα προκαλέσουν εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Μία συγκεκριμένη περίπτωση είναι η ασπεργίλλωση, μια σοβαρή πνευμονική νόσος που προκαλείται από τα σπόρια του ασπέργιλλου και μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα του ανθρώπινου σώματος.

«Το ζήτημα είναι σοβαρό, με εκατοντάδες χιλιάδες ζωές σε κίνδυνο και ριζικές αλλαγές στην κατανομή των ειδών που πλήττουν ηπείρους. Σε 50 χρόνια, οι περιοχές ανάπτυξης φυτών και οι μικροοργανισμοί που θα απειλούν την ανθρώπινη υγεία θα έχουν υποστεί δραματικές αλλαγές», προσθέτει ο Ριν.

Παράλληλα, ο συγκεκριμένος μύκητας έχει και θετικά οφέλη, χρησιμοποιώντας τον άνθρωπος στη βιομηχανία και την παραγωγή τροφίμων, όπως για τη ζύμωση σάλτσας σόγιας και σάκε. Αν και η εισπνοή σπορίων δεν προκαλεί ασθένεια σε όλους, ο συγκεκριμένος θανατηφόρος μύκητας είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για ανθρώπους με άσθμα, κυστική ίνωση ή αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.

Έρευνες δείχνουν ότι ο aspergillus fumigatus θα μπορούσε να εξαπλωθεί σε ένα επιπλέον 77% του πλανήτη μέχρι το 2100 λόγω της έντονης χρήσης ορυκτών καυσίμων, αφήνοντας εννέα εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη εκτεθειμένους σε λοιμώξεις, σύμφωνα με τους Financial Times. Αυτός ο μύκητας αναπτύσσεται ταχύτατα σε υψηλές θερμοκρασίες, όπως στο κομπόστ, το οποίο είναι ένα φυσικό λίπασμα, γεγονός που εξηγεί γιατί ευδοκιμεί στους σχεδόν 37 βαθμούς Κελσίου, τη φυσιολογική θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος.

Η καθηγήτρια Ελέιν Μπίγκνελ, συνδιευθύντρια στο Κέντρο Ιατρικής Μυκητολογίας του Πανεπιστημίου του Εξετερ στη Βρετανία, υπογραμμίζει ότι η φυσική συμπεριφορά του Aspergillus fumigatus έχει δώσει στον οργανισμό προσαρμοστικότητα, καθιστώντας τον ικανό να αποικίσει τους ανθρώπινους πνεύμονες.

Ένα άλλο είδος, ο Aspergillus flavus, που ζει στις καλλιέργειες, ενδέχεται να επεκταθεί σε επιπλέον 16% του πλανήτη, περιλαμβάνοντας τη βόρεια Κίνα, τη Ρωσία, τη Σκανδιναβία και την Αλάσκα μέχρι το 2100. Ορισμένες περιοχές σε αφρικανικές χώρες και στη Βραζιλία μπορεί επίσης να καταστούν ακατάλληλες, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για τα τοπικά οικοσυστήματα.

«Ο οργανισμός αυτός προκαλεί σοβαρές απειλές τόσο για την ανθρώπινη υγεία όσο και για την ασφάλεια των τροφίμων», παρατηρεί ο Ντάριους Άρμστρονγκ-Τζέιμς, καθηγητής λοιμωδών νόσων και ιατρικής μυκητολογίας στο Imperial College του Λονδίνου. Η μελέτη δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί σε ακαδημαϊκή επιθεώρηση, αλλά προσχέδιό της έχει αναρτηθεί στην πλατφόρμα του Research Square, που ασχολείται με επιστημονικές και ιατρικές έρευνες.