Νέο Χρηματοδοτικό Εργαλείο “SAFE” για την Άμυνα της ΕΕ
Τα κράτη – μέλη της ΕΕ (σε επίπεδο πρέσβεων) κατέληξαν σε κατ’ αρχήν συμφωνία για το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο “SAFE”, το οποίο θα παρέχει κεφάλαια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ υπό τη μορφή δανείων για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή Άμυνα. Οι διαπραγματεύσεις για αυτό το έργο αποτέλεσαν προτεραιότητα για την περιφερειακή ασφάλεια, δείχνοντας τη δέσμευση των κρατών μελών να συνεργαστούν σε τομείς κρίσιμης σημασίας.
Η πολωνική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ χαρακτήρισε τη συμφωνία «μεγάλη επιτυχία» για την ασφάλεια της περιοχής, τονίζοντας ότι αυτή είναι η «κύρια προτεραιότητα» των κρατών μελών. Η επίτευξη αυτής της συμφωνίας προήλθε μετά από «δύσκολες διαπραγματεύσεις» που διήρκησαν δύο μήνες, ενισχύοντας τη θέση της ΕΕ στον παγκόσμιο χάρτη ασφάλειας.
Το τελικό κείμενο του κανονισμού αναμένεται να εγκριθεί κατά την συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στις 27 Μαΐου στις Βρυξέλλες, και δεν θα δημοσιοποιηθεί παρά μόνο μετά την επίσημη έγκρισή του.
Λειτουργία του Χρηματοδοτικού Εργαλείου
Το χρηματοδοτικό εργαλείο “SAFE” θα προσφέρει χαμηλότοκα πολυετή δάνεια, με στόχο την ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών ικανοτήτων. Τα δάνεια αυτά, ύψους έως και 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα εγγυώνται οι πόροι του προϋπολογισμού της ΕΕ, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να προχωρήσουν σε στρατηγικές επενδύσεις σε αμυντικά έργα.
Αυτά τα δάνεια θα χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση αγορών εξοπλισμών, ειδικά σε τομείς όπου η ευρωπαϊκή προσφορά παραμένει κάτω από τις ανάγκες, όπως η παραγωγή πυραύλων, πυρομαχικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αντιαεροπορικών αμυντικών συστημάτων. Η σχετική χρηματοδότηση επιδιώκει να καλύψει κενά και να προωθήσει την αυτονομία της Ευρώπης στον τομέα της άμυνας.
Σημαντικό είναι ότι χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία και η Ουκρανία, θα μπορούν να συμμετάσχουν στα δάνεια, εφόσον έχουν υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας. Επίσης, η Μ. Βρετανία, με παρόμοια συμφωνία που υπέγραψε με την ΕΕ, θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής, γεγονός που ενισχύει τις στρατηγικές σχέσεις μεταξύ των κρατών.
Σύμφωνα με την πρόταση του κανονισμού, το κόστος των εξαρτημάτων που παράγονται από τις ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανίες θα πρέπει να αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 65% του συνολικού κόστους του τελικού στρατιωτικού εξοπλισμού. Το υπόλοιπο ποσοστό έως 35% μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ ή από άλλους συνεργάτες εντός ΕΟΧ/ΕΖΕΣ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι για τη συμμετοχή της Τουρκίας, όπως και για άλλες υποψήφιες χώρες, θα απαιτείται η σύναψη ειδικής συμφωνίας, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο.
Το σχέδιο “SAFE” εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Ευρώπης, γνωστό ως “ReArm Europe”. Ένα πρόγραμμα που αποβλέπει στην κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ, που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλη Μαρτίου. Αυτή η πρωτοβουλία θα ενισχύσει σε μεγάλο βαθμό την στρατηγική ασφάλειας στην ήπειρο, προάγοντας την ολοκλήρωση και την συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
