Ο Βασίλης Παπαβασιλείου: Ένας Δάσκαλος του Θεάτρου μέσα από τις Στιγμές του
Μετριόφρων, εξομολογητικός, συμβουλευτικός και βαθιά καλλιτεχνικός, ο λόγος του Βασίλη Παπαβασιλείου περιλαμβάνει μια πλούσια γκάμα συναισθημάτων και σκέψεων, που έχουν αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στη θεατρική σκηνή. Σήμερα, το θέατρο θρηνεί την απώλεια αυτού του σπουδαίου θεατράνθρωπου, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών, ολοκληρώνοντας έτσι μια μακρά και σπουδαία πορεία ως σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός και μεταφραστής. Αξίζει να ανατρέξουμε σε στιγμές από τις συνεντεύξεις που έχει παραχωρήσει στην ΕΡΤ, για να θυμηθούμε τη σοφία και την αξία της «διδασκαλίας» του.
«Art Week», με τη Λένα Αρώνη (2020)
Στη συνέντευξή του με αφορμή τον «Μεγάλο Περίπατο της Επιδαύρου», ο Βασίλης Παπαβασιλείου μίλησε με τη Λένα Αρώνη για τη διαδρομή του στο Θέατρο Τέχνης, τα όνειρα που οδήγησαν την καλλιτεχνική του πορεία και το «αποτύπωμα» που του άφησε η καραντίνα. Αυτό που είπε, ήρθε να ερμηνεύσει την έννοια του θεάτρου: «Με όλα όσα τυπικά δεν είναι θέατρο, έχει σχέση το θέατρο.» Περιέγραψε τη δουλειά της καθημερινότητας ως μια δυνατότητα να «κάνω μια σκέψη ολόκληρη μέσα σε ένα 24ωρο.» Και όχι μόνο αυτό, αλλά τόνισε την αιτία που τον οδήγησε στην τέχνη: «Ηθοποιός έγινα γιατί δεν μπορούσα να γίνω πολιτικός, και σκηνοθέτης γιατί δεν μπορούσα να γίνω συγγραφέας.» Εκφράζοντας τη φιλοσοφία του για την ζωή, ανέφερε: «Εάν το σταθερό βάρος κάνει καλό στη σωματική υγεία, νομίζω ο σταθερός βιορυθμός κάνει καλό στην πνευματική και στη διανοητική, έτσι νομίζω… και στην ψυχική.»
«Η ζωή είναι στιγμές» της ΕΡΤ2, με τον Ανδρέα Ροδίτη (2021)
Σε μια συνέντευξη εφ’όλης της ύλης, ο Βασίλης Παπαβασιλείου αναφέρθηκε στη ζωή και την προοδευτική του πορεία στο θέατρο, αποκαλύπτοντας τα βιώματα που τον «σχημάτισαν» από τα παιδικά του χρόνια. «Ήθελα να συναντηθώ με τον άνθρωπο που είναι πίσω από τις παραστάσεις», δήλωσε, εκφράζοντας έτσι την εσωτερική ανάγκη του να κατανοήσει τις ρίζες της τέχνης του. Αφού αναφερόταν στην ιαματική διάσταση του θεάτρου, τόνισε: «Ίσως να είπα ναι στο θέατρο γιατί υποψιαζόμουν την ιαματική διάστασή του.» Η επίγνωση της αξίας της ζωής τονίζει την υποχρέωση τόσο των καλλιτεχνών όσο και των θεατών: «Το να αισθάνεσαι την αξία όχι σαν προνόμιο, αλλά σαν υποχρέωση, νομίζω είναι το κλειδί και για να ζήσει κανείς.»
«Καθρέφτης» του Πρώτου Προγράμματος, με τον Χρήστο Μιχαηλίδη (2023)
Με αφορμή τα 50 χρόνια πορείας του στο θέατρο, ο Βασίλης Παπαβασιλείου συναντήθηκε με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, όπου συνομιλώντας για την αγάπη του προς τον Μότσαρτ και τον Γκολντόνι, άγγιξαν την επικαιρότητα, όπως τους πολέμους και την πολιτική, πάντα με επίκεντρο την έννοια του χρόνου. «Τον χρόνο τον υφιστάμεθα», είπε, τονίζοντας την ανάγκη για ανθρώπινες σχέσεις στη θεατρική διαδικασία: «Και στο θέατρο και στην Πνύκα (πολιτική) χρειάζεται η φυσική παρουσία του θεατή και του πρωταγωνιστή, δηλαδή συνύπαρξη σωματική πομπού και δέκτη.» Επίσης, εξήγησε τη σημασία της δημιουργικής μοναξιάς για να μπορέσει κανείς να απολαύσει τη συνύπαρξη με τους άλλους: «Αν δεν έχεις τη δημιουργική μοναξιά, δεν μπορείς να απολαύσεις ούτε τη συνύπαρξη με τους άλλους, είσαι σαν ένα καρυδότσουφλο∙ πας από ‘δω κι από ‘κει.»
Η πορεία του Βασίλη Παπαβασιλείου στο θέατρο και οι αναμνήσεις του από τις συνεντεύξεις του συνθέτουν ένα πλούσιο αφήγημα της τέχνης και της ζωής του, που θα παραμείνει, για πάντα, φωτεινός φάρος έμπνευσης για τις επόμενες γενιές.
Επιμέλεια: Χρύσα Αβούρη
