Εξελίξεις στην Ιρανική και Ισραηλινή Κρίση
Το Ιράν και το Ισραήλ πραγματοποίησαν νέες αεροπορικές επιθέσεις την Πέμπτη, με τον πρώην Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ να διατηρεί την παγκόσμια κοινότητα σε αναστάτωση σχετικά με το ενδεχόμενο εμπλοκής της Ουάσινγκτον στις επιχειρήσεις κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν μια κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.
Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, η ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία έχει φέρει σημαντικά αποτελέσματα, περιλαμβάνοντας την εξουδετέρωση βασικών μελών της ηγεσίας του ιρανικού στρατού, την πλήγμα σε κρίσιμες πυρηνικές υποδομές και την πρόκληση εκατοντάδων θανάτων. Αντίθετα, το Ιράν αντέτεινε με πυραυλικές επιθέσεις, οι οποίες είχαν σοβαρές επιπτώσεις, με τουλάχιστον 24 Ισραηλινούς πολίτες να χάνουν τη ζωή τους.
Η τρέχουσα συγκρουσιακή κατάσταση μεταξύ των δύο χωρών ανησυχεί πολλές χώρες που φοβούνται πως η έκταση της κρίσης μπορεί να επηρεάσει και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις και να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω μια περιοχή που ήδη πλήττεται από τις επιπτώσεις των γεγονότων στη Γάζα. Ο Τραμπ, αναφερόμενος σε δημοσιογράφους έξω από τον Λευκό Οίκο, παρέμεινε αβέβαιος σχετικά με την πιθανή συμμετοχή των ΗΠΑ: «Μπορεί να το κάνω, μπορεί και όχι. Δηλαδή, κανείς δεν γνωρίζει τι θα κάνω», δήλωσε.
Αντιδράσεις και Στρατηγικές Κινήσεις
Ο Τραμπ αργότερα ανέφερε ότι Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν ζητήσει συνάντηση στην Ουάσινγκτον, εκφράζοντας μια προδιάθεση για διάλογο, αλλά προσθέτοντας ότι «είναι λίγο αργά για κάτι τέτοιο». Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απέρριψε την έκκληση του Τραμπ για παράδοση, προειδοποιώντας ότι οποιαδήποτε στρατιωτική παρέμβαση θα έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες. «Το ιρανικό έθνος δεν θα παραδοθεί», τόνισε.
Το Ιράν επιμένει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι αποκλειστικά ειρηνικό και αρνείται την επιδίωξη απόκτησης πυρηνικών όπλων. Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, το Ιράν παραβίασε υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη μη διάδοση πυρηνικών.
Οι Υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, Γαλλίας και Βρετανίας σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό τους στη Γενεύη, προκειμένου να πιέσουν την Τεχεράνη να επιστρέψει στο διπλωματικό τραπέζι. Ωστόσο, με τη συνέχιση της έντασης, πολλοί κάτοικοι της Τεχεράνης έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν την πόλη, αναζητώντας ασφάλεια από τις αυξανόμενες ισραηλινές επιδρομές.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Wall Street Journal, ο Τραμπ έχει εγκρίνει σχέδια επίθεσης στο Ιράν, αλλά η τελική εντολή αναβάλλεται, καθώς αναμένει να δει αν η Τεχεράνη θα προχωρήσει σε εγκατάλειψη του πυρηνικού της προγράμματος. Το Bloomberg αναφέρει ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι ετοιμάζονται για πιθανή επίθεση τις επόμενες ημέρες.
Επιθέσεις και Αντεπίθεση
Το πρωί της Πέμπτης, τα αντιαεροπορικά συστήματα στην Τεχεράνη ενεργοποιήθηκαν προκειμένου να αναχαιτίσουν drones στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινές δυνάμεις αναφέρουν ότι ανίχνευσαν σειρήνες στο βόρειο Ισραήλ και στην κοιλάδα του Ιορδάνη, και αναχαίτισαν δύο drones που είχαν εκτοξευθεί από το Ιράν. Οι πυραυλικές επιθέσεις από το Ιράν σηματοδοτούν την πρώτη φορά που μεγάλος αριθμός ιρανικών πυραύλων διέσπασαν τις ισραηλινές αμυντικές γραμμές, προκαλώντας θανάτους πολιτών.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι η χώρα του «προχωρά βήμα-βήμα» για την εξάλειψη των απειλών από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και τα βαλλιστικά όπλα του Ιράν, επισημαίνοντας ότι «χτυπάμε τα πυρηνικά εργοστάσια, τους πυραύλους, τα κέντρα διοίκησης και τα σύμβολα του καθεστώτος». Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το Ισραήλ, το οποίο δεν είναι μέλος της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων, θεωρείται ότι είναι η μόνη χώρα στη Μέση Ανατολή που διαθέτει πυρηνικά όπλα.
Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Τραμπ για την υποστήριξή του, χαρακτηρίζοντας τον «έναν μεγάλο φίλο του Ισραήλ» και επισημαίνοντας ότι οι σχέσεις τους είναι σε συνεχή επαφή. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ υπαινίχθηκε την πιθανότητα ακόμα και εκτέλεσης του Χαμενεΐ.
Διεθνείς Αντιδράσεις και Αναζητήσεις Λύσεων
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, σε ερώτηση σχετικά με το τι θα συνέβαινε αν το Ισραήλ σκότωνε τον Χαμενεΐ με την υποστήριξη των ΗΠΑ, δήλωσε: «Δεν θέλω καν να συζητήσω ένα τέτοιο ενδεχόμενο». Ο Πούτιν κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδιώκουν τρόπους αποκλιμάκωσης, οι οποίοι θα διασφαλίσουν τόσο το δικαίωμα του Ιράν στην ειρηνική χρήση πυρηνικής ενέργειας όσο και την ασφάλεια του Ισραήλ.
Από την Παρασκευή, το Ιράν έχει εκτοξεύσει περίπου 400 πυραύλους κατά του Ισραήλ, από τους οποίους περίπου 40 διέσπασαν την αεράμυνα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 24 πολίτες. Από την πλευρά του, το Ιράν αναφέρει τουλάχιστον 224 θανάτους από ισραηλινές επιθέσεις, κυρίως αμάχους, αν και ο απολογισμός δεν έχει ενημερωθεί τον τελευταίο καιρό.
