Η Ματαίωση της Συμμετοχής του Πρωθυπουργού της Ιαπωνίας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ
Η Ιαπωνία ανακοίνωσε την Δευτέρα ότι ο πρωθυπουργός της, Σιγκέρου Ισίμπα, αποφάσισε να ακυρώσει τη συμμετοχή του στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα διεξαχθεί αυτή την εβδομάδα στη Χάγη. Αυτή η απόφαση έρχεται σε συνέχεια παρόμοιων ακυρώσεων από άλλες χώρες της περιοχής Ινδο-Ειρηνικού και προκάλεσε ανησυχίες σχετικά με την πορεία της περιφερειακής συνεργασίας. Όπως αναφέρει το Reuters, οι ιθύνοντες ήδη εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τις μελλοντικές στρατηγικές συνεργασίες και τις διπλωματικές σχέσεις στην περιοχή.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ιαπωνίας, η ακύρωση του ταξιδιού του Ισίμπα στην Ευρώπη, το οποίο είχε προγραμματιστεί για τις 24-26 Ιουνίου, επήλθε μόνο τρεις ημέρες αφότου επιβεβαίωσε την πρόθεσή του να παραστεί στη συνάντηση της Χάγης. Σκοπός της συμμετοχής του ήταν η «επιβεβαίωση με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και άλλους ηγέτες της περιοχής ότι η ασφάλεια της ευρωατλαντικής κοινότητας και του Ινδο-Ειρηνικού είναι αλληλένδετες».
Η απόφαση του Ισίμπα σχετίζεται με εξελίξεις στην παγκόσμια πολιτική, ιδίως τη συμμετοχή του πρώην προεδρεύοντα των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στον στρατιωτικό πόλεμο του Ισραήλ εναντίον του Ιράν, καθώς και τη βούληση ανατροπής της κυβέρνησης στην Τεχεράνη. Το Ιαπωνικό Υπουργείο ανέφερε ότι «διάφορες περιστάσεις» ήταν οι λόγοι για την αλλαγή στα σχέδια του πρωθυπουργού.
Επιπλέον, από την ανακοίνωση των ΗΠΑ δεν υπήρξε καμία δήλωση σχετικά με τις ακυρώσεις, και ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε αμέσως στα αιτήματα για σχόλια. Όπως δήλωσε ο ιαπωνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας Fuji, ο Ισίμπα απέσυρε τη συμμετοχή του λόγω της απίθανης πιθανότητας να πραγματοποιηθεί η προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ομάδας των Τεσσάρων Ινδο-Ειρηνικού (IP4), καθώς και επειδή μια συνάντηση με τον Τραμπ ήταν επίσης αβέβαιη.
Οι ηγέτες της Νότιας Κορέας και της Αυστραλίας, που ανήκουν επίσης στην IP4 μαζί με την Ιαπωνία και τη Νέα Ζηλανδία, ανακοίνωσαν ότι δεν θα παραστούν στη Σύνοδο. Ο Τραμπ είχε εκφράσει την επιθυμία να οργανώσει μια σύνοδο κορυφής με την IP4, αναμένοντας σημαντικές συζητήσεις για τη συνεργασία στην ασφάλεια.
Ωστόσο, η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι ο υπουργός Εξωτερικών Τακέσι Ιουάγια θα ταξιδέψει στην Ολλανδία για να συμμετάσχει σε εκδηλώσεις που σχετίζονται με το ΝΑΤΟ και να πραγματοποιήσει διμερείς συναντήσεις. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός συμμετείχε σε όλες τις προηγούμενες συνόδους κορυφής του ΝΑΤΟ από το 2022, όταν προσκλήθηκε για πρώτη φορά λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ο πρώην πρόεδρός των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είχε καλέσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να εστιάσουν περισσότερη προσοχή στις απειλές που προέρχονται από τον Ινδο-Ειρηνικό, ιδίως από την Κίνα, αλλά η κυβέρνησή του είχε ενθαρρύνει τις χώρες της περιοχής να βοηθήσουν στην υποστήριξη της Ουκρανίας. Ο Κρίστοφερ Τζόνστοουν, πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν και νυν στρατηγικός σύμβουλος στην Asia Group, δήλωσε ότι η απουσία των ηγετών της Αυστραλίας, Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας σηματοδοτεί μια συμβολική διακοπή της ασφάλειας μεταξύ Ευρώπης και Ινδο-Ειρηνικού.
«Ενώ ο άμεσος λόγος για την αποχώρηση του Ισίμπα φάνηκε να είναι η αδυναμία του να εξασφαλίσει μια συνάντηση με τον Πρόεδρο Τραμπ, είναι πιθανό ότι οι τρεις ηγέτες να πιστεύουν ότι δεν έχουν πολλά να κερδίσουν από μια συνάντηση που θα αύξανε την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών στους συμμάχους να ενισχύσουν τις αμυντικές τους δαπάνες», πρόσθεσε.
Την προηγούμενη εβδομάδα, οι Financial Times ανέφεραν ότι η Ιαπωνία ακύρωσε επίσης μια ετήσια σύνοδο κορυφής με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ύστερα από την απαίτηση της τελευταίας να αυξήσει το Τόκιο τις αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, από προηγούμενη πρόταση 3%. Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ αναμένεται να ασκήσει πιέσεις προς την κατεύθυνση αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, με αναφορές να υποδεικνύουν ότι ζητά το ίδιο και από τους Ασιάτες συμμάχους όπως η Ιαπωνία.
Οι Financial Times επισημαίνουν ότι το αίτημα για αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες διατυπώθηκε πρόσφατα από τον Έλμπριτζ Κόλμπι, τον τρίτο κατά σειρά αξιωματούχο του Πενταγώνου, ο οποίος είχε προκαλέσει αντιδράσεις στην Αυστραλία, έναν άλλο σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή, κατά την αναθεώρηση ενός μεγάλου προγράμματος προμήθειας πυρηνοκίνητων υποβρυχίων.