Εκρηκτική αύξηση στο παγκόσμιο λαθρεμπόριο κοκαΐνης το 2023
Η παραγωγή, οι κατασχέσεις και η χρήση κοκαΐνης κατέγραψαν νέα ρεκόρ το 2023, επιβεβαιώνοντας τον αυξανόμενο αντίκτυπο της οργανωμένης εγκληματικότητας, όπως αναφέρει η ετήσια έκθεση του Γραφείου του ΟΗΕ κατά των Ναρκωτικών και του Εγκλήματος (UNODC), η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα.
Σύμφωνα με την έκθεση: «Η παραγωγή, οι κατασχέσεις και η χρήση κοκαΐνης εκτοξεύτηκαν σε νέα υψηλά επίπεδα το 2023, καθιστώντας την κοκαΐνη την ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά παράνομων ναρκωτικών στον κόσμο». Αυτή η εκτίμηση προέρχεται από τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία και υπογραμμίζει την επικινδυνότητα του φαινόμενου.
Αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι, η παραγωγή κοκαΐνης ενισχύθηκε λόγω της αύξησης της επιφάνειας καλλιεργειών στην Κολομβία, με την παραγωγή να έχει αυξηθεί 34% σε διάστημα μόνο ενός έτους. Παράλληλα, οι κατασχέσεις αυξήθηκαν 68% την περίοδο 2019-2023, με τον αριθμό των χρηστών να έχει ανέλθει από 17 σε 25 εκατομμύρια μέσα σε δέκα χρόνια.
Η διείσδυση των λαθρεμπόρων σε νέες αγορές, κυρίως στην Ασία και την Αφρική, καθώς και η επέκταση της βίας, η οποία αφορά κυρίως τη Λατινική Αμερική, πλέον επηρεάζει και τη Δυτική Ευρώπη, καταδεικνύουν την παγκόσμια διάσταση του φαινομένου. Σύμφωνα με την έκθεση, αυτή η κατάσταση οδηγεί σε ετήσια κέρδη που «αποφέρουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια».
Η Άνγκελα Με, επικεφαλής ερευνήτρια του UNODC, σημειώνει ότι «η κοκαΐνη έχει γίνει της μόδας στους πιο εύπορους κύκλους της κοινωνίας», γεγονός που καταδεικνύει τον «φαύλο κύκλο» της αυξανόμενης κατανάλωσης και παραγωγής. Οι κυριότερες αγορές κοκαΐνης παραμένουν η Βόρεια Αμερική, η Δυτική και Κεντρική Ευρώπη και η Νότια Αμερική, βάσει των στοιχείων που καταγράφονται από τη χρήση ναρκωτικών και την ανάλυση λυμάτων.
Η έκθεση καταδεικνύει επίσης επίπεδα ρεκόρ στις κατασχέσεις διεγερτικών ουσιών τύπου αμφεταμίνης, οι οποίες αποτελούν σχεδόν το 50% όλων των κατασχέσεων συνθετικών ναρκωτικών. Η παρακολούθηση της κατάστασης υποδεικνύει ότι «μια νέα εποχή παγκόσμιας αστάθειας έχει ενισχύσει τη δύναμη του οργανωμένου εγκλήματος», οδηγώντας τη χρήση ναρκωτικών σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Η έκθεση αναφέρεται επίσης στην περίπτωση του captagon, μια συνθετική ναρκωτική ουσία, σημειώνοντας ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στη Συρία έχουν δημιουργήσει αβεβαιότητα γύρω από το μέλλον του λαθρεμπορίου της. Ο πρώην εξουσιαστής Μπασάρ αλ Άσαντ είχε μετατρέψει τη Συρία σε «ναρκο-κράτος» μέσω της παραγωγής των αμφεταμινών. Οι νέες αρχές της χώρας αποκάλυψαν σημαντικά αποθέματα captagon και κατέσχεσαν τις μονάδες παραγωγής, αν και αυτά τα μέτρα δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει σοβαρά την προμήθεια.
Σημαντικές αποκαλύψεις υποδεικνύουν ότι η ουσία «συνεχίζει να ρέει άφθονο, κυρίως προς χώρες της αραβικής χερσονήσου», γεγονός που δείχνει ότι ενδέχεται να υπάρχουν στοκ που είχαν συγκεντρωθεί προηγουμένως ή ότι η παραγωγή συνεχίζεται σε διάφορες εγκαταστάσεις.
Το 2023, το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού ηλικίας 15 έως 64 ετών είχε κάνει χρήση ναρκωτικών, αυξημένο σε σχέση με το 5,2% το 2013, με την κάνναβη να παραμένει η πιο χρησιμοποιούμενη ουσία, όπως καταλήγει η έκθεση του UNODC.
