Το ψηφιακό παράδοξο του Κτηματολογίου στην Ελλάδα
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη ψηφιακή κατάσταση, καθώς το Εθνικό Κτηματολόγιο, μία από τις πιο θεμελιώδεις υποδομές του ψηφιακού κράτους, έχει τεθεί εκτός λειτουργίας. Αυτή η κατάσταση έχει προκαλέσει αναστάτωση σε χιλιάδες πολίτες και επαγγελματίες, όπως μηχανικούς, συμβολαιογράφους και δικηγόρους, οι οποίοι αδυνατούν να ολοκληρώσουν βασικές διοικητικές και επενδυτικές διαδικασίες. Οι ανησυχίες αυτές εκφράζονται σε ανακοίνωση του Τομέα Ψηφιακής Πολιτικής και Δικτύων του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, με τον Απόστολο Πάνα, υπεύθυνο ΚΤΕ Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να καταγγέλλει την κατάσταση.
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι η κατάρρευση του πληροφοριακού συστήματος του Κτηματολογίου δεν είναι απλώς μια τεχνική βλάβη. Αντιπροσωπεύει την αποτυχία μιας ασυνεπούς και προσχηματικής ψηφιακής στρατηγικής από την κυβέρνηση, η οποία φαίνεται να επενδύει περισσότερο σε επικοινωνιακές φιλιππινέζες παρά σε ανθεκτικές υποδομές, θεσμική λογοδοσία και προστασία των δεδομένων.
Προειδοποιήσεις και αστοχίες
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής είχε ήδη προειδοποιήσει για τις επικείμενες συνέπειες της έλλειψης θεσμικών εγγυήσεων στη διαδικασία ψηφιοποίησης του Κτηματολογίου. Παρά τη δέσμευση ποσού άνω των 264 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι διαδικασίες δεν προχώρησαν με τις απαραίτητες προφυλάξεις. Έτσι, η απουσία ενός ενοποιημένου πλαισίου κυβερνοασφάλειας καθιστά το ψηφιακό κράτος ευάλωτο και αναξιόπιστο, με τους πολίτες να απαιτούν ουσιαστικές και διαφανείς υπηρεσίες.
Η επιβεβαίωση των ανησυχιών ήρθε όταν, ήδη από τις 16 Μαΐου, οι εργαζόμενοι της Διεύθυνσης Πληροφορικής του Κτηματολογίου είχαν αποστείλει επιστολή προς την κυβέρνηση επισημαίνοντας τον κίνδυνο κατάρρευσης του data center. Παρά τις προειδοποιήσεις τους, η κατάσταση δεν άλλαξε και το data center, το οποίο λειτουργούσε οριακά από το 2014, σταμάτησε να είναι λειτουργικό.
Ερωτήματα που χρήζουν άμεσης απάντησης
Η αντίδραση της κυβέρνησης σε αυτή την κρίσιμη κατάσταση ήταν ελλιπής, με καμία επίσημη απολογία και καμία ανάληψη ευθύνης. Έτσι, πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα:
- Πού κατευθύνθηκαν τα 264 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν για την ψηφιοποίηση;
- Υπήρχε ενεργό σχέδιο εφεδρικών συστημάτων;
- Ποιες ήταν οι συμβάσεις για τη συντήρηση και την ασφάλεια του συστήματος;
- Πώς ενημερώθηκε η Διοίκηση για την βλάβη και ποιες ενέργειες έγιναν;
- Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης;
- Πώς θα διασφαλιστεί η τήρηση της χρονικής προτεραιότητας;
- Ποιες ενέργειες έγιναν για την παράταση των προθεσμιών στις περιοχές υπό κτηματογράφηση;
Όλα αυτά θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα των πολιτών και την οικονομική τους ευημερία, ενώ η κυβερνητική ολιγωρία έχει σοβαρές συνέπειες για την κοινωνία.
Προτάσεις για τη βελτίωση της κατάστασης
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής προτείνει άμεσες ενέργειες θωράκισης και βελτίωσης της ψηφιακής διακυβέρνησης:
- Ψηφιακή Λογοδοσία: Δημοσίευση αναφοράς για την αστοχία με σαφή καταγραφή ευθυνών και διορθωτικών ενεργειών.
- Εθνικό Πλαίσιο Κυβερνοασφάλειας: Δημιουργία υποχρεωτικών ελέγχων ασφάλειας και ανεξάρτητης εποπτείας.
- Ενίσχυση ανθρώπινου δυναμικού: Παροχή σύγχρονων εργαλείων και εκπαίδευσης στους εργαζόμενους του Κτηματολογίου.
- Ολική Διαλειτουργικότητα: Πλήρης διασύνδεση του Κτηματολογίου με τα κρατικά μητρώα.
- Αξιολόγηση έργων ψηφιακής διακυβέρνησης: Με μετρήσιμους δείκτες και δημοσιοποίηση συμβάσεων.
Το Κτηματολόγιο δεν είναι απλά μία υπηρεσία, αλλά ο ακρογωνιαίος λίθος της ασφάλειας δικαίου και της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτεία. Η κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει άμεσα δράση για να αποκαταστήσει τη λειτουργία του Κτηματολογίου και να αποδείξει τη δέσμευσή της για μια πραγματικά ψηφιακή Δημοκρατία.