Φράσεις που Προδίδουν Μη Αναληπτικότητα Ευθύνης
Έχετε βιώσει ποτέ την αίσθηση ότι σας επιρρίπτουν την ευθύνη για πράξεις άλλων; Ίσως να αποχωρήσατε από μια συζήτηση νιώθοντας ένοχοι, ενώ δεν έχετε οικειότητα με το ζήτημα. Αυτή την συμπεριφορά μπορεί να την επιδείξει κάποιος σύντροφος, συνάδελφος ή ακόμα και φίλος. Ορισμένοι άνθρωποι έχουν εξελίξει την τακτική της αποποίησης ευθυνών σε μια μορφή «επιστήμης», όπου παρακάμπτουν την ευθύνη των πράξεών τους με διάφορους τρόπους. Ας δούμε λοιπόν μερικές κοινές φράσεις που ίσως ακούσετε από τέτοια άτομα.
«Λυπάμαι που νιώθεις έτσι»
Αυτή η φράση μπορεί να ακούγεται σαν μια απλή απολογία, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Δηλώνει με έναν διπλωματικό τρόπο ότι ο ομιλητής μεταθέτει την ευθύνη στους άλλους. Όταν λέγεται «λυπάμαι που νιώθεις έτσι», το άτομο αποφεύγει να παραδεχθεί την πράξη του και δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το λάθος είναι δικό σας. Αυτή η στάση αποκλείει οποιαδήποτε παραγωγική συζήτηση για το τι μπορεί να έχει πάει στραβά.
«Έτσι είμαι εγώ»
Η φράση «έτσι είμαι εγώ» συνοδεύεται συχνά από ένα ανασήκωμα των ώμων, και στην πραγματικότητα σημαίνει: «Αρνούμαι να αλλάξω, ακόμα και αν η συμπεριφορά μου σε πληγώνει». Αρκετοί πιστεύουν ότι αυτή η στάση τους καθιστά αυθεντικούς, αλλά στην ουσία δείχνει την άρνησή τους να εξελιχθούν.
«Είσαι πολύ ευαίσθητος»
Όταν κάποιος πει «είσαι πολύ ευαίσθητος», δεν αναφέρεται στην αλήθεια, αλλά είναι μια στρατηγική για να σας κάνει να αμφισβητήσετε τη δική σας αντίληψη. Σύμφωνα με έρευνες, άτομα που υποτιμούν τα συναισθήματα των άλλων συχνά επιδεικνύουν χειριστικές και αναίσθητες συμπεριφορές. Βασικά, αυτό που λέγεται είναι ότι «η αντίδρασή σας είναι το πρόβλημα, όχι η συμπεριφορά μου».
«Ποτέ δεν είπα κάτι τέτοιο»
Αυτή η φράση είναι συχνά το αποτέλεσμα gaslighting, κάτι που σημαίνει τη συνεχή άρνηση ή παραποίηση παρελθοντικών γεγονότων. Όταν διαψεύδεται κάτι που θυμάστε καθαρά, δημιουργείται μια αίσθηση σύγχυσης και αμφισβήτησης της δικαίωσής σας. Αυτή η τακτική είναι καταστροφική σε σχέσεις συναισθηματικής κακοποίησης.
«Η αντίδρασή σου είναι υπερβολική»
Αυτή η φράση είναι ένα ακόμα εργαλείο αποποίησης ευθυνών. Αυτός που το λέει προσπαθεί να απομακρύνει την ευθύνη από τη συμπεριφορά του, ρίχνοντας το βάρος στην αντίδρασή σας. Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγει να αναλάβει την ευθύνη για τις πράξεις του.
«Τότε που έκανες αυτό κι εκείνο»
Αντί να εστιάσει στο τρέχον θέμα, ο ομιλητής φέρνει στο προσκήνιο παρελθοντικές πράξεις σας, χρησιμοποιώντας τις ως αντιπερισπασμό. Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί ως «έκανα λάθος, αλλά και εσύ έχεις κάνει παρόμοια, επομένως ας είμαστε ίσα». Το να ανασύρει κανείς παλαιά ζητήματα για να αποφύγει την τρέχουσα ευθύνη είναι ένδειξη ανωριμότητας.
«Άρα εγώ είμαι ο κακός»
Αυτή η φράση αντικατοπτρίζει μια αποτυχημένη ανάλυση της κατάστασης και την τάση του ατόμου να παίζει το ρόλο του θύματος. Αν κάποιος παρουσιάζει συνεχώς τον εαυτό του ως τον «κακό» χωρίς να επιδιώκει αλλαγή συμπεριφοράς, μάλλον εκτελεί ρόλο και προσπαθεί να διασώσει την εικόνα του.
«Δεν το εννοούσα έτσι»
Οι προθέσεις συχνά διαφέρουν από τις πράξεις, και όταν κάποιος λέει «δεν το εννοούσα έτσι», είναι πιθανό να μην ζητάει συγγνώμη, απλώς να δικαιολογεί τον εαυτό του. Η πραγματική ευθύνη έγκειται στην αποδοχή των συνεπειών των λόγων και πράξεών μας, ανεξάρτητα από το ποια ήταν η πρόθεση πίσω από αυτές.
«Κάνεις την τρίχα τριχιά»
Αυτή η δήλωση μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση και σύγχυση. Κατηγορεί σας ότι υπεραναλύετε μια κατάσταση και αποδίδει έμφαση στην ασήμαντη πτυχή της, συνιστώντας συναισθηματική απαξίωση. Ήδη από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία ορίζεται ότι η συναισθηματική απαξίωση είναι ένα από τα κύρια εμπόδια στη διαχείριση των συγκρούσεων και συχνά οδηγεί σε μειωμένη εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών και αύξηση δυσαρέσκειας με τον καιρό.
Η αναγνώριση αυτών των φράσεων μπορεί να σας βοηθήσει να αντιληφθείτε καλύτερα τι συμβαίνει σε διάφορες σχέσεις που έχετε στην ζωή σας. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η ευθύνη είναι Θεμέλιο για την προσωπική εξέλιξη, και η συνειδητοποίηση αυτών των συμπεριφορών μπορεί να οδηγήσει σε πιο υγιείς και ισότιμες σχέσεις.