Σοβαρή Κρίση στην Αϊτή: Τουλάχιστον 3.000 Θάνατοι το 2025
Σύμφωνα με αναφορές του ΟΗΕ, τουλάχιστον 3.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην Αϊτή κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2025. Οι αρχές ανησυχούν ότι η επέκταση της βίας των συμμοριών μπορεί να προκαλέσει αποσταθεροποίηση σε άλλες χώρες της Καραϊβικής. Η Αϊτή, η πιο φτωχή χώρα της αμερικανικής ηπείρου, υποφέρει εδώ και καιρό από εγκληματική βία, σε ένα πλαίσιο πολιτικής αστάθειας.
Η βία έχει επιδεινωθεί από την αρχή του 2024. Η Ραβίνα Σαμντασάνι, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δήλωσε ότι «από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Ιουνίου του 2025, τουλάχιστον 3.141 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην Αϊτή». Η έκθεση που δημοσιοποιήθηκε στη Γενεύη αποκαλύπτει ότι η βία έχει αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, κυρίως στα διαμερίσματα Μπας Αρτιμπονίτ και Κέντρο.
Οι συμμορίες συνεχίζουν να επεκτείνουν την επιρροή τους, όχι μόνο στο κεντρικό και βόρειο τμήμα της χώρας, αλλά και προς τη Δομινικανή Δημοκρατία. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, τόνισε ότι, «στην αιχμή αυτής της ιστορίας τρόμου, ο αϊτινός λαός είναι στο έλεος της φρικτής βίας των συμμοριών, ενώ εκτίθεται και σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δυνάμεις ασφαλείας».
Από την 1η Οκτωβρίου 2024 έως τις 30 Ιουνίου 2025, τουλάχιστον 1.018 άνθρωποι σκοτώθηκαν, 213 τραυματίστηκαν και 620 απήχθησαν στο Αρτιμπονίτ και το Κέντρο, καθώς και στις περιοχές Γκαντιέρ και Φοντ Παριζιέν, που βρίσκονται δυτικά της μητροπολιτικής περιοχής του Πορτ-ο-Πρενς. Κατά την ίδια περίοδο, ο συνολικός αριθμός των δολοφονιών στην Αϊτή ανήλθε σε 4.864, εκ των οποίων τουλάχιστον 3.141 το πρώτο εξάμηνο του 2025.
Σημαντική καμπή στον κύκλο της βίας σημειώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο με τις μαζικές δολοφονίες στο Ποντ Σοντέ, όπου πάνω από 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Αυτές οι επιθέσεις προκάλεσαν σειρά σφαγών που οδήγησαν σε μαζικούς εκτοπισμούς, κυρίως στην πόλη Μιρεμπαλέ, όπου 100.000 κάτοικοι αναγκάστηκαν να φύγουν για να γλιτώσουν.
Η Ουλρίκα Ρίτσαρντσον, προσωρινή επικεφαλής της Binuh, προειδοποίησε ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντείνονται σε περιοχές όπου η παρουσία του κράτους είναι περιορισμένη. Η πολυεθνική Αποστολή υποστήριξης στην ασφάλεια (MMAS), που έχει αναπτυχθεί από τον Ιούνιο του 2024 υπό την ηγεσία της Κένυας, δυσκολεύεται να συγκρατήσει τη βία, λόγω έλλειψης πόρων.
Η επέκταση της επιρροής των συμμοριών εκθέτει την περιοχή σε σημαντικούς κινδύνους, όπως η εξάπλωση της βίας και η αύξηση του λαθρεμπορίου όπλων, με πιθανές συνέπειες για την αποσταθεροποίηση άλλων χωρών της υποπεριοχής. Ο ΟΗΕ καλεί τη διεθνή κοινότητα να ενισχύσει την υποστήριξή της στις αϊτινές αρχές, οι οποίες έχουν την πρωταρχική ευθύνη να προστατεύσουν τα δικαιώματα του πληθυσμού τους.
Το 2022, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θέσπισε καθεστώς κυρώσεων, περιλαμβάνοντας στοχευμένο εμπάργκο στα όπλα, το οποίο ενισχύθηκε για να απαγορευθεί η μεταφορά όπλων προς την Αϊτή. Ωστόσο, η εφαρμογή των κυρώσεων συναντά σημαντικές δυσκολίες λόγω ελλείψεων στον έλεγχο των συνόρων, που αφορούν κυρίως την ικανότητα εντοπισμού και αναχαίτισης παράνομων φορτίων.
