Προκλήσεις και Εξελίξεις στον Τομέα του Ασύλου στην Ελλάδα
Στις πρόσφατες δηλώσεις του στο ΕΡΤnews, ο Μάριος Καλέας, Διοικητής της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου και Αναπληρωτής Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, ανέδειξε τις ανησυχίες που σχετίζονται με τις εξελίξεις στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα. Με επίκεντρο την Κρήτη, οι αναφορές του περιέγραψαν την άκρως πιεστική κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, λόγω των αυξημένων αφίξεων μεταναστών και προσφύγων.
«Οι εικόνες είναι πολύ εντυπωσιακές και αποτυπώνουν την δυσανάλογη πίεση που βιώνει η Κρήτη», δήλωσε ο κ. Καλέας, σημειώνοντας ότι οι αφίξεις το πρώτο εξάμηνο του 2025 ανήλθαν σε περίπου 9.200, παρουσιάζοντας αύξηση 350% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει σοβαρές προκλήσεις για τις τοπικές υποδομές και την κοινωνία του νησιού.
Μετά από δύο χρόνια σημάτων που προειδοποιούσαν για την επιδείνωση της κατάστασης στη Μεσόγειο, εν μέρει λόγω της κρίσης στη Λιβύη, η κατάσταση εξελίσσεται σε μια ερμαφρόδιτη πραγματικότητα. «Η Λιβύη βιώνει εμφύλια σύρραξη, ενώ οι γειτονικές χώρες όπως το Σουδάν, το Τσαντ και ο Νίγηρας αντιμετωπίζουν επίσης σοβαρά προβλήματα», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των αφιχθέντων προσφύγων, οι οποίοι κατά κύριο λόγο προέρχονται από χώρες όπως η Αίγυπτος, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές.
«Από τις 9.500 αφίξεις περίπου το 65-70% είναι άνδρες ηλικίας 18-34», τόνισε, σημειώνοντας ότι υπάρχει επίσης ένα υψηλό ποσοστό ασυνόδευτων ανηλίκων. Αυτή η κατάσταση εγείρει σημαντικά ερωτήματα για τις διαδικασίες που σχετίζονται με την υποδοχή και την προστασία αυτών των ατόμων.
Νέα Μ Measures και Διαχείριση της Κατάστασης
Αναφορικά με τα νέα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί, ο κ. Καλέας επεσήμανε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να αντιμετωπίσει την κατάσταση προληπτικά, προκειμένου να αποφευχθεί μια αναλογική και δυσανάλογη πίεση. Αυτά τα μέτρα, όπως ανέφερε, ενδέχεται να εφαρμοστούν για τις αφίξεις που θα γίνουν από εδώ και πέρα, και περιλαμβάνουν τη σύλληψη των νεοαφιχθέντων και την έκδοση διοικητικών πράξεων επιστροφής από την ΕΛΑΣ.
«Οι αρχές της χώρας θα πρέπει να συνεργασθούν με τις προξενικές αρχές των χωρών καταγωγής για να διασφαλιστεί η ταυτοποίηση και η επιστροφή των αλλοδαπών», πρόσθεσε. Την ίδια ώρα, αναφέρθηκε σε ιστορικά παραδείγματα άλλων χωρών που έχουν εφαρμόσει αντίστοιχα μέτρα, όπως η Πολωνία και η Ισπανία. «Η Ισπανία έχει θεσπίσει προγράμματα επαναπροώθησης σε συγκεκριμένες περιοχές, όπου οι αιτούντες άσυλο δεν μπορούν καν να υποβάλουν αιτήσεις», δήλωσε ο Καλέας.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα αιτήματα ασύλου, είναι κρίσιμο να εξετάζεται η κατάσταση κάθε φορά ξεχωριστά. Η διαδικασία ασύλου, όπως επισήμανε, απαιτεί εξειδικευμένη αξιολόγηση και ολοκληρώνεται με την αναγνώριση του πρόσφυγα, ο οποίος δικαιούται άδεια διαμονής και συμμετοχή σε ενταξιακά προγράμματα.
Ο κ. Καλέας επισήμανε επίσης την ανάγκη προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων με συγκεκριμένα προγράμματα και επιτροπεία, ώστε να διασφαλιστεί η ευημερία τους μέχρι την ενηλικίωσή τους. Όλη αυτή η προσπάθεια έρχεται σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία οι προκλήσεις εντείνονται και οι τοπικές κοινωνίες καλούνται να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα.
