Η Μετάβαση του Ελληνικού Τουρισμού προς τη Βιωσιμότητα
Η energeia και κλιματική κρίση, καθώς και η επιτακτική ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη, έχουν αρχίσει να επηρεάζουν ριζικά τον ελληνικό τουρισμό. Οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες καθώς και τα μικρότερα τουριστικά καταλύματα ενθαρρύνονται να επανεξετάσουν τον τρόπο λειτουργίας τους, να περιορίσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και να επενδύσουν σε έξυπνες τεχνολογίες που θα προάγουν την ενεργειακή αναβάθμιση.
Τα οφέλη αυτής της μετάβασης δεν περιορίζονται μόνο στην προστασία του περιβάλλοντος και την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Η μείωση των λειτουργικών εξόδων, η αναβάθμιση των υποδομών και η προσέλκυση ταξιδιωτών με περιβαλλοντική ευαισθησία συνιστούν ένα νέο και βιώσιμο οικονομικό μοντέλο. Αυτή η προσέγγιση ενισχύει τη συνολική ανθεκτικότητα του τουριστικού κλάδου, ιδίως τις περιόδους κρίσεων και ενεργειακών αναταράξεων.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε συνεργασία με την Ομάδα Ερευνών Κτιριακού Περιβάλλοντος, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αυτή, μέσω μελετών και αναλύσεων που αποδεικνύουν πώς οι υπάρχουσες κτιριακές υποδομές μπορούν να μετατραπούν σε πράσινα, αποδοτικά και οικονομικά κτίρια.
Οικονομική Ευκαιρία μέσα από την Πράσινη Μετάβαση
Όπως αναφέρει ο δρ. Βασίλης Ντούρος, ερευνητής του ΕΚΠΑ, η ενσωμάτωση τεχνολογιών που μειώνουν την ενεργειακή κατανάλωση στα ξενοδοχεία προσφέρει σημαντικά οφέλη. «Σήμερα, η τεχνολογία μας επιτρέπει να μειώσουμε την ενεργειακή κατανάλωση μέχρι και 72%», εξηγεί, γεγονός που δείχνει πόσο αποτελεσματικές μπορεί να είναι οι παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης.
«Η αναβάθμιση των φωτιστικών εγκαταστάσεων με LED και η χρήση αισθητήρων είναι μερικές από τις πιο εύκολες και οικονομικές λύσεις, οι οποίες μπορούν να επιφέρουν άμεσα αποτελέσματα. Παράλληλα, χρειάζονται πιο στοχευμένες παρεμβάσεις στη θέρμανση και την ψύξη, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% της θερμικής κατανάλωσης», αναφέρει ο κ. Ντούρος.
Δράσεις και Επενδύσεις στον Ξενοδοχειακό Κλάδο
Η προστασία του περιβάλλοντος έχει γίνει πλέον προτεραιότητα για τα ελληνικά ξενοδοχεία, και οι επενδύσεις σε «πράσινες» λύσεις είναι επιτακτικές προκειμένου να μειωθεί η κατανάλωση νερού και ενέργειας. Ο Κωνσταντίνος Μαρινάκος, Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, επισημαίνει ότι το 2024, οι επενδύσεις στον κλάδο ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ, με περίπου το 20% να πηγαίνει σε έργα ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένων φωτοβολταϊκών και «έξυπνων» συστημάτων.
Ωστόσο, είναι ανησυχητικό ότι μόλις το 32% των ξενοδοχείων παρακολουθεί τη κατανάλωση νερού, ενώ το 25% ανακυκλώνει. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και η μείωση των φυσικών πόρων, ειδικά στα νησιά, καθιστούν την βιωσιμότητα επιτακτική ανάγκη.
Καινοτόμες Πρωτοβουλίες και Έργα
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών δεν περιορίζεται μόνο στην ακαδημαϊκή έρευνα. Μέσω του ευρωπαϊκού έργου ProGETonE, στοχεύει στη ριζική ανακαίνιση της Εστίας του, αντιμετωπίζοντας ζητήματα που αφορούν την ενεργειακή απόδοση και την ασφάλεια των εγκαταστάσεων. «Η ολοκλήρωση της ανακαίνισης θα μειώσει την ενεργειακή κατανάλωση σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα», τονίζει ο κ. Ντούρος.
Η πρόκληση για τα κτίρια που φιλοξενούν τουριστικά καταλύματα είναι μεγάλη, καθώς πολλά από αυτά έχουν χαμηλή ενεργειακή απόδοση και υψηλές ανάγκες σε ενέργεια. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του δρ. Ντούρου, η αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη με τις σύγχρονες κατασκευές να υιοθετούν καλύτερες πρακτικές σχετικά με την ενεργειακή τους κατανάλωση.
Η Επείγουσα Ανάγκη Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον απλώς μια μελλοντική πρόβλεψη, αλλά μια επικείμενη πραγματικότητα που απαιτεί άμεσες δράσεις στον τουριστικό τομέα της Ελλάδας. Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και οι συχνές καύσωνες μπορεί να ακολουθηθούν από μια μείωση της ελκυστικότητας παραδοσιακών προορισμών. Οι προκλήσεις αυτές είναι σοβαρές, καθώς περιλαμβάνουν την ανάγκη για ποιοτικές υποδομές και έναν υγιή τουριστικό περιβάλλον.
Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες αποτελεί επιταγή για τον ελληνικό τουρισμό. Η συγκαλυμμένη πρόκληση βρίσκεται στην ισχυρή απαίτηση για βιώσιμες πρακτικές, στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες που παρέχουν τις απαραίτητες υποδομές και χρηματοδοτική στήριξη για έναν βιώσιμο τουριστικό τομέα.
Είναι απαραίτητο να δράσουμε τώρα για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, με ορίζοντα το 2030 και το 2050, διασφαλίζοντας την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα του τουριστικού κλάδου στη χώρα μας.
