Η Επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Εκπαίδευση
Από την εμφάνιση του ChatGPT σχεδόν πριν από τρία χρόνια, το εργαλείο αυτό έχει προκαλέσει έντονο δημόσιο διάλογο σχετικά με τη χρησιμότητά του στην εκπαίδευση. Ενώ ορισμένοι το θεωρούν ένα πολύτιμο βοήθημα στη διαδικασία μάθησης, άλλοι εκφράζουν ανησυχίες ότι μπορεί να μας κάνει τεμπέληδες και επιφανειακούς.
Η κύρια ανησυχία αφορά τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), η οποία έχει συνδεθεί με πολυάριθμους κινδύνους, όπως η «πνευματική οκνηρία», που απειλεί την ικανότητα κριτικής σκέψης των μαθητών. Εάν οι μαθητές στηριχτούν σε εργαλεία ΤΝ από πολύ νωρίς, υπάρχει ο κίνδυνος να μην αναπτύξουν θεμελιώδεις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Μια πρόσφατη μελέτη του MIT επιβεβαίωσε αυτές τις ανησυχίες, αναφερόμενη σε πιθανά αποτελέσματα όπως το «γνωσιακό χρέος» και την πιθανή μείωση των μαθησιακών δεξιοτήτων.
Ευρήματα της Μελέτης του MIT
Σε αυτή τη μελέτη, 54 ενήλικες ηλικίας 18 έως 38 ετών κλήθηκαν να συγγράψουν τρεις εκθέσεις με τη βοήθεια του ChatGPT, με τη χρήση μηχανών αναζήτησης ή αποκλειστικά βασιζόμενοι στις γνώσεις τους. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τη γνωσιακή δραστηριότητα μέσω εγκεφαλικών κυμάτων και ανάλυσης των κειμένων. Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι οι συμμετέχοντες που χρησιμοποίησαν το ChatGPT παρουσίασαν χαμηλότερη εγκεφαλική εμπλοκή και δυσκολεύτηκαν να θυμηθούν τα κείμενά τους, αναφέροντας ότι δεν ταυτίζονταν πλήρως με τα γραπτά τους.
Σε μια από τις τελευταίες δοκιμές του πειράματος, οι συμμετέχοντες αντάλλαξαν ρόλους: αυτοί που είχαν γράψει τις εκθέσεις χωρίς τη βοήθεια της ΤΝ χρησιμοποίησαν το ChatGPT και το αντίστροφο. Όταν η ομάδα που εξαρτήθηκε από την ΤΝ ανακλήθηκε να γράψει χωρίς υποστήριξη, παρουσίασε σημαντικά χαμηλότερη απόδοση σε σχέση με την προηγούμενη τους προσπάθεια—μια εντυπωσιακή υποβάθμιση συγκριτικά με την ομάδα που δεν είχε χρησιμοποιήσει το ChatGPT. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτό αποδεικνύει ότι η παρατεταμένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να δημιουργήσει «γνωσιακό χρέος», καθώς η ικανότητα αυτονομίας και γύρω από τη σκέψη προοδευτικά μειώνεται.
Επαναξιολόγηση της Χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης
Αξιολογώντας τα παραπάνω ευρήματα, προκύπτει η απάντηση στην ερώτηση αν η χρήση της ΤΝ μας καθιστά πιο «χαζούς». Πολλές από τις παρατηρούμενες διαφορές είναι πιθανόν να σχετίζονται με τον σχεδιασμό της μελέτης. Οι συμμετέχοντες που δεν έλαβαν βοήθεια κατά τη διάρκεια όλων των εκθέσεων είχαν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τη διαδικασία, με αποτέλεσμα την καλύτερη απόδοσή τους—ένα φαινόμενο γνωστό ως «επίδραση της εξοικείωσης». Η ομάδα που χρησιμοποίησε το ChatGPT κλήθηκε να γράψει χωρίς βοήθεια μόνο μία φορά, χωρίς προηγούμενη εξάσκηση ή προετοιμασία, γεγονός που αναμφισβήτητα επηρεάζει τα αποτελέσματα.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες που χρησιμοποιούσαν την ΤΝ εκμεταλλεύτηκαν αυτό το εργαλείο με μεγαλύτερη αποδοτικότητα, πιθανώς επειδή είχαν απομνημονεύσει τις πληροφορίες από τα προηγούμενα κείμενά τους και γνώριζαν πώς να χρησιμοποιήσουν την ΤΝ να υποστηρίξει τη διαδικασία τους.
Αναγκαία Στρατηγική για την Εκπαίδευση
Με δεδομένο ότι η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται, είναι απαραίτητο να επαναστατούν τα εκπαιδευτικά συστήματα σε σχέση με τη χρήση της ΤΝ. Όταν οι αριθμομηχανές εισήχθησαν τη δεκαετία του 1970, οι εξετάσεις έγιναν πιο απαιτητικές ώστε να διατηρηθεί το επίπεδο δυσκολίας. Σήμερα, ωστόσο, η εκπαιδευτική αξιολόγηση δεν έχει προσαρμοστεί κατάλληλα στην τεχνητή νοημοσύνη. Οι μαθητές εκτελούν τις ίδιες εργασίες και από την ίδια βάση κριτηρίων. Η ΤΝ ενδέχεται να υποβοηθήσει την «τεμπελιά», αν οι εκπαιδευτικές προσεγγίσεις δεν αλλάξουν.
Η ΤΝ μπορεί να αξιοποιηθεί για την εκτέλεση σύνθετων έργων, όπως η συγγραφή ενός λεπτομερούς σχεδίου μαθήματος, που θα αξιολογηθεί προφορικά για την παιδαγωγική του αξία. Αυτό απαιτεί αναγκαία επαναστατική σκέψη και εκπαιδευτικές στρατηγικές που θα διδάξουν στους μαθητές πώς να χρησιμοποιούν τα εργαλεία της ΤΝ για τη δική τους ανάπτυξη.
Πώς να εκμεταλλευτούμε σωστά την Τεχνητή Νοημοσύνη
Αναγκαίο είναι να κατανοήσουμε ότι οι σημερινοί και μελλοντικοί μαθητές πρέπει να αναπτύξουν κριτική και δημιουργική σκέψη. Ωστόσο, η ΤΝ αλλάζει τη σημασία αυτών των εννοιών. Η συγγραφή ενός κειμένου με κλασικές μεθόδους δεν αποτελεί πλέον αποκλειστική απόδειξη κριτικής σκέψης, όπως και η εκτέλεση μακροσκελών μαθηματικών πράξεων δεν υποδηλώνει πάντα μαθηματική επάρκεια. Το σημαντικό είναι να μάθουμε πότε και πώς να χρησιμοποιούμε τις δυνατότητες της ΤΝ, και ποια καθήκοντα μπορούμε να αναθέσουμε σε αυτήν, καθώς και ποια ζητούν ανθρώπινη προσφορά.
