Οι Ανισότητες στην Αφρική και η Διαφορετική Δυναμική του Πλούτου
Στην Αφρική, οι ανισότητες αυξάνονται με ανησυχητικό ρυθμό, με τέσσερις δισεκατομμυριούχους να είναι τώρα πλουσιότεροι από τον μισό πληθυσμό της ηπείρου, επιβεβαιώνει η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam σε πρόσφατη έκθεσή της. Η έκθεση αυτή, η οποία δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, αναδεικνύει τις δραματικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην περιοχή.
Πάνω από 460 εκατομμύρια άνθρωποι, ή περισσότερο από το ένα τρίτο της συνολικής πληθυσμιακής σύνθεσης της Αφρικής, βυθίζονται κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας, σύμφωνα με υπολογισμούς της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αυτή η κατάσταση δεν βελτιώνεται, καθώς ο αριθμός των φτωχών συνεχώς αυξάνεται.
Συγκεκριμένα, οι τέσσερις πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι της Αφρικής συνοδεύονται από περιουσία ύψους 57,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, πλούτο που υπερβαίνει αυτόν των 750 εκατομμυρίων ανθρώπων στη ήπειρο. Οι δισεκατομμυριούχοι που αναφέρονται στην έκθεση είναι ο Άλικο Ντανγκότε από τη Νιγηρία, ο Γιόχαν Ρούπερτ από τη Νότια Αφρική, ο Νίκι Οπενχάιμερ επίσης από τη Νότια Αφρική και ο Νάσεφ Σαουίρις από την Αίγυπτο. Οι τομείς δραστηριότητάς τους εκτείνονται από την παραγωγή τσιμέντου και ζάχαρης μέχρι τα είδη πολυτελείας και τα διαμάντια.
Η Oxfam αναδεικνύει ότι οι αυξανόμενες ανισότητες οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη πολιτικής βούλησης από μέρους των αφρικανών ηγετών. Αυτοί συχνά διατηρούν φορολογικά συστήματα που ευνοούν τους πλουσιότερους, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που δεν υποστηρίζει τη δίκαιη φορολόγηση. Ειδικότερα, οι πλούσιοι εκμεταλλεύονται τις εταιρικές δομές για να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό, πολλαπλασιάζοντας τα πλούτη τους χωρίς την κατάλληλη φορολόγηση, όπως θα έπρεπε.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Αφρική είναι η μοναδική περιοχή στον κόσμο όπου οι χώρες δεν έχουν αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές ουσιαστικά από το 1980. Αν, δημιουργώντας κατάλληλες φορολογικές πολιτικές, οι πλουσιότεροι πολίτες της ηπείρου φορολογούνταν 1% επιπλέον στην περιουσία τους και 10% επιπλέον στους τζίρους τους, το ποσό που θα προέκυπτε θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση και ηλεκτροδότηση για όλους τους πολίτες της Αφρικής.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Oxfam, οι κυβερνήσεις των αφρικανικών χωρών είναι αυτές που έχουν δεσμευτεί λιγότερο στη μείωση των ανισοτήτων. Ερευνες της οργάνωσης αποδεικνύουν ότι πάνω από τα τρία πέμπτα της περιουσίας των παγκόσμιων δισεκατομμυριούχων προέρχονται από παράγοντες όπως οι γνωριμίες, η διαφθορά, η κατάχρηση μονοπωλιακών θέσεων και η οικογενειακή κληρονομιά, κάτι που είναι ιδιαίτερα επιδραστικό στην Αφρική.
Η διευθύντρια της Oxfam στην Αφρική, Φατί Ν’ζι Χασάν, τονίζει ότι «η λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών πόρων της Αφρικής γίνεται μέσω ενός στημένου συστήματος που επιτρέπει σε μια μικρή ελίτ να συσσωρεύει πλούτο, την ίδια στιγμή που εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι στερούνται βασικών υπηρεσιών». Επιπλέον, προειδοποιεί ότι οι <<ακραίες ανισότητες απειλούν τη δημοκρατία και έχουν επιπτώσεις στην κλιματική κρίση, επιδεινώνοντας τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και άλλες κοινωνικές αδικίες>>.
Αυτή η έκθεση δημοσιεύεται την ίδια ημέρα που αρχίζει η εξαμηνιαία σύνοδος της Αφρικανικής Ένωσης, η οποία έχει δεσμευτεί να μειώσει τις ανισότητες κατά 15% κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, προσπάθεια που απαιτεί τη συμμετοχή και τη δέσμευση όλων των κρατών. Η παρακολούθηση αυτής της δέσμευσης θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα για τη μελλοντική πρόοδο της ηπείρου.