Ως trauma dumping, ορίζεται η διαδικασία του να μοιράζεται κανείς εμπειρίες τραυματικές και συνήθως οδυνηρές, χωρίς να ελέγξει πρώτα αν ο δέκτης των μηνυμάτων του, είναι έτοιμος να δεχτεί αυτή την πληροφορία.
Το trauma dumping κυριαρχεί στον χώρο των social media και έχει γίνει αντικείμενο μελέτης για τους αναλυτές στον τομέα της ψυχικής υγείας.
Το TikTok βρίθει ιστοριών ανθρώπων που μοιράζονται σκληρές προσωπικές ιστορίες, με σκοπό να λάβουν υποστήριξη και συμπόνια. Και επειδή ο αλγόριθμος του TikTok βασίζεται στην μαζική απήχηση, δεν είναι ασυνήθιστο οι ακραίες και βαθιά συναισθηματικές ιστορίες να αποκτούν απήχηση, με αποτέλεσμα τα βίντεο να γίνονται viral. Η Δρ Alix Woolard, που κατέχει διδακτορικό στην Ψυχολογία και ερευνά τρόπους για την καλύτερη κατανόηση και θεραπεία του τραύματος, μοιράστηκε σε πρόσφατο δημοσίευμα, τα αποτελέσματα μιας έρευνας που διεξήγε.
«Οι συνάδελφοί μου και εγώ θέλαμε να καταλάβουμε περισσότερα σχετικά με το trauma dumping στο TikTok. Σε μια πρόσφατη μελέτη, διαπιστώσαμε ότι οι άνθρωποι συχνά μοιράζονται τα τραύματά τους στο TikTok. Και αυτό γίνεται συνήθως χωρίς προειδοποίηση ενεργοποίησης» γράφει στην αρχή, παραθέτοντας στη συνέχεια, το πόρισμα της επιστημονικής της μελέτης.
TikTok και ψυχική υγεία
Σύμφωνα με τη Woolard, υπολογίζεται, ότι περίπου το 75% του πληθυσμού έχει βιώσει ένα τραυματικό γεγονός σε κάποια στιγμή της ζωής του. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει έκθεση σε κακοποίηση ή παραμέληση στην παιδική ηλικία, βία, φυσικές καταστροφές, το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου ή οποιοδήποτε άλλο γεγονός που είναι απροσδόκητο, οδυνηρό και προκαλεί μακροχρόνιες επιπτώσεις στη σωματική ή ψυχική υγεία» λέει και εξηγεί: «Το TikTok μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή υποστήριξης και επιβεβαίωσης, ιδίως για τους νέους που έχουν αντιμετωπίσει τραύμα και οι οποίοι μπορεί να μην έχουν επαρκή υποστήριξη εκτός σύνδεσης».
Αναφερόμενη σε προηγούμενες έρευνες, έθεσε υπό συζήτηση, τις «παροχές» του TikTok σε αυτά τα άτομα, που δεν είναι άλλες από το ότι αποτελεί μια πλατφόρμα, η οποία ενισχύει «τη συζήτηση για πράγματα όπως οι ανησυχίες για την εικόνα του σώματος, την αναζήτηση υποστήριξης και πληροφοριών σχετικά με την έμφυλη και σεξουαλική ποικιλομορφία και την αντιμετώπιση του στίγματος».
Αλλά ενώ το TikTok μπορεί να είναι ένα εξαιρετικό μέρος για κοινότητα, υποστήριξη και επικύρωση, την ίδια στιγμή μπορεί να λειτουργήσει αντίθετα, για όσους λαμβάνουν την πληροφορία, τονίζει.
«Είναι σημαντικό, ότι η κοινοποίηση τραυμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενέχει τον κίνδυνο να εκθέσει άλλους χρήστες σε επακόλουθο “τραυματισμό”, δηλαδή όταν ένα άτομο επηρεάζεται από το τραύμα κάποιου άλλου» σχολιάζει.
Αν ένας δέκτης δεν συγκαταλέγεται στα άτομα που εργάζονται άμεσα, όπως οι τραυματιοφορείς ή οι θεραπευτές, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τακτικά τραύματα, μπορεί να κινδυνεύσει.
Παράγοντες όπως οι προσωπικές εμπειρίες, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας (όπως η ενσυναίσθηση), τα συστήματα υποστήριξης και οι στρατηγικές αντιμετώπισης παίζουν ρόλο στο αν κάποιος μπορεί να βιώσει «υποκατάστατο τραύμα».
«Στη μελέτη μας, θέσαμε ως στόχο να διερευνήσουμε τα κορυφαία βίντεο στο TikTok με ένα ή περισσότερα από πέντε hashtags που σχετίζονται με το τραύμα: #traumatok, #trauma, #traumatized, #traumatic και #traumabond. Εξετάσαμε τα 50 βίντεο με τις περισσότερες προβολές από κάθε hashtag. Τη στιγμή που πραγματοποιήσαμε την ανάλυσή μας τον Δεκέμβριο του 2022, αυτά τα 250 βίντεο είχαν συνολικά 296,6 εκατομμύρια likes, 2,3 εκατομμύρια σχόλια και 4,6 εκατομμύρια κοινοποιήσεις» ανέφερε, σχετικά με τη μελέτη της.
Η πλειονότητα των βίντεο, περίπου το 67%, ήταν από άτομα που μοιράζονταν το τραύμα τους. Σε πολλές περιπτώσεις συζητήθηκαν σοβαρά τραύματα, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης παιδιών, της βίας και του θανάτου.
«Η μελέτη μας έδειξε επίσης ότι ορισμένα βίντεο, περίπου το 22%, προέρχονταν από άτομα που ισχυρίζονταν ότι είναι “ειδικοί” στο τραύμα. Χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμα για να μιλήσουν για τα συμπτώματα και τη θεραπεία των καταστάσεων ψυχικής υγείας που σχετίζονται με το τραύμα. Είναι ανησυχητικό ότι οι περισσότεροι “ειδικοί” (84%) δεν αποκάλυπταν τα διαπιστευτήριά τους. Και μόνο ένα μικρό ποσοστό (2%) δήλωσε ότι ήταν αδειούχοι ψυχολόγοι, σύμβουλοι ή ιατροί (οι οποίοι είναι εκπαιδευμένοι να παρέχουν τεκμηριωμένη θεραπεία ή συμβουλές για την ψυχική υγεία). Τα υπόλοιπα βίντεο ήταν είτε πιο γενικού περιεχομένου για την ψυχική υγεία με ένα μείγμα hashtags όπως “άγχος” και “κατάθλιψη”, είτε είχαν σκοπό να είναι χιουμοριστικά, χρησιμοποιώντας μιμίδια ή αστεία σχετικά με το τραύμα» εξηγεί η Woolard.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά πράγματα που παρατήρησαν στη μελέτη, ήταν ότι μόνο το 3,7% των βίντεο είχε κάποια μορφή προειδοποίησης ενεργοποίησης. Μια προειδοποίηση ενεργοποίησης, συχνά μια προφορική δήλωση του δημιουργού, ένα κείμενο μέσα στο βίντεο ή μια λεζάντα, έχει σκοπό να προειδοποιήσει το κοινό, ότι στο βίντεο τίθεται περιεχόμενο που μπορεί να φέρει συναισθηματική σύγχυση. Ένας από τους περιορισμούς της μελέτης μας ήταν ότι «δεν εξετάσαμε τις εμπειρίες των χρηστών κατά την προβολή αυτών των βίντεο. Επίσης, δεν διερευνήσαμε τον διάλογο στην εφαρμογή, όπως τα σχόλια και οι απαντήσεις στα βίντεο. Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα, πώς είναι για τους ανθρώπους, ιδίως τους νέους ή τα άτομα με ζωντανή εμπειρία τραύματος, να παρακολουθούν και να αλληλεπιδρούν με αυτά τα βίντεο. Η διερεύνηση αυτού του ζητήματος θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο μελλοντικής έρευνας» επισημαίνει η ερευνήτρια.
Οι προειδοποιήσεις είναι σημαντικές
Αν και η μελέτη δεν κατέληξε στο ότι η ανταλλαγή ιστοριών, ακόμη και τραυματικών, δεν πρέπει να γίνεται. «Στην πραγματικότητα, γνωρίζουμε ότι η υποστήριξη από άλλους είναι απαραίτητη για την επούλωση από το τραύμα» παραδέχεται ομάδα μελέτης.
Εντούτοις, σήμανε συναγερμός για την αναγκαιότητα το TikTok να γίνει ασφαλέστερο για όλους. «Θα πρέπει να ενθαρρύνει τις προειδοποιήσεις ενεργοποίησης και οι δημιουργοί θα πρέπει να τις χρησιμοποιούν στα βίντεο όπου μοιράζονται τραύματα. Αυτό μπορεί να δώσει στους χρήστες τη δυνατότητα να “εξαιρεθούν” και να συνεχίσουν την κύλιση, αν πιστεύουν ότι μπορεί να μην έχουν την ικανότητα να ακούσουν εκείνη τη στιγμή» προσθέτει η ομάδα, που έκλεισε την έκθεση με την εξής προειδοποίηση: «Αν νιώθετε θλίψη από το περιεχόμενο που βλέπετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναζητήστε υποστήριξη από έναν επαγγελματία υγείας».
